تقوایی در مراسم تجلیل خانه هنرمندان: در جو فرهنگی کشورمان نمی‌توانی کار خودت را بکنی
گروه فرهنگ- ناصر تقوایی را باید مرد نیمه‌تمام‌ها بدانیم. کارگردانی صاحب سبک که از نسل اول کارگردانان ایرانی است که توانست موج جدیدی در سینمای قبل و بعد از انقلاب به وجود بیاورد. آشنایی‌اش بر ادبیات و مهارتش در فیلمسازی او را به یکی از استوانه‌های سینمای ایران بدل کرده است. تقوایی را شاید کم‌کارترین کارگردان سینمای ایران بنامیم، لقبی که خودش با آن موافق نیست. وی معتقد است در فضایی که نمی‌توانی کار خودت را تمام و کمال انجام دهی، نباید فیلم بسازی، کتاب چاپ کنی و فعالیتی انجام دهی که تیغ سانسور و ممیزی بر گردنت باشد. تقوایی این روزها بیشتر وقتش را به تدریس سینماگران جوان می‌گذراند. کسانی که شاید در آینده و تغییر فضای فرهنگی کشور بتوانند بخشی از دغدغه‌هایشان را جلوی دوربین ببرند، روی کاغذ بنویسند و با مخاطبشان به اشتراک بگذارند.خانه هنرمندان ایران در ادامه برنامه تجلیل از نخبه‌های فرهنگی کشور به سراغ ناصر تقوایی رفت و نشان سرو هنری را که عالی‌ترین نشان این مجموعه فرهنگی است به او اهدا کرد، تقوایی در این مراسم با انتقاد از وضعیت فرهنگی کشور، کم‌کاری و حتی ممنوع‌الکاری‌اش گفت: این سخنان خیلی به واقعیت نزدیک نیست. هیچ‌کس در این مملکت مرا ممنوع‌الکار نکرده است اما در جو فرهنگی کشور ما نمی‌توانی کار خودت را بکنی.
من هیچ‌وقت به کار فرهنگی به عنوان شغل نگاه نکردم. مسعود (کیمیایی حاضر در برنامه) خیلی منصفانه گفت. او با اینکه پرکار بوده آیا فیلم‌هایی که ساخته به اندازه خودش و کارنامه‌اش بوده است؟ جامعه تصور دیگری از ما دارد که خودمان آن را به او داده‌ایم. ما دستی دستی خودمان را به جامعه بدهکار کرده‌ایم و وقتی نتوانیم به این بدهکاری پاسخ مناسبی بدهیم، عدم توفیق شروع می‌شود.
این کارگردان افزود: وقتی موفق نمی‌شوی که به نوعی کار خودت را انجام بدهی، ناگهان سررشته از دستت خارج می‌شود شاید نقاش‌ها که تنهایی کار می‌کنند زیاد ضربه نمی‌خورند. آنها اگر اثر هنری‌شان هم در اینجا به نمایش در نیاید بالاخره در جایی در دنیا مخاطب خودش را دارد، اما سینما این‌گونه نیست. سینما و فیلم برای همه مردم است.
هیچ وقت کم کار نبوده‌ام
تقوایی در ادامه سخنانش با اشاره به تدریس فیلمنامه‌نویسی به جوانان در سال‌های گذشته گفت: من مطلقا آدم کم‌کاری نیستم هفته‌ای سه، چهار روز تدریس سینما به جوانان را دارم که امیدوارم همه‌شان به نوعی در سینما جا باز کنند. تدریس کار سهل و ساده‌ای نیست.وی ادامه داد: من با این بچه‌ها فیلمنامه‌نویسی کار می‌کنم و به آنها یاد می‌دهم که داستان، ادبیات است و فیلمنامه، فیلمنامه. به آنها یاد می‌دهم که داستان ابتدا باید به فیلمنامه تبدیل شده و سپس جلوی دوربین برود و در واقع این حلقه مفقوده را با آنها کار می‌کنم. واقعیت این است که هنوز هستند کسانی که به دلیل علاقه‌مندی به سینما خودشان داستان را می‌نویسند، آن را به فیلمنامه تبدیل می‌کنند و بعد هم می‌سازندش. مانند من، کیمیایی، مهرجویی یا علی حاتمی. اما واقعیت این است که هر کدام از این کارها یک فعالیت تخصصی مجزا در دنیاست.
کارگردان «ناخداخورشید» با تاکید بر اینکه پرکارتر از گذشته است، گفت: من تاکنون 15 مستند، چهار فیلم کوتاه، هفت فیلم بلند و یک سریال 16 ساعته دارم. مگر عمر آدم چقدر است؟ البته اگر شاید تنها به تعداد فیلم‌های سینمایی‌ام نگاه کنید به نظر برسد کم‌کار هستم اما معتقدم در حال حاضر پیشرفته‌ترین کار مستندسازی است.
وی سپس با ابراز تاسف از اینکه نتوانست طرح ساخت مستندی درباره ایران را با پیگیری 10 ساله‌اش در فارابی تصویب کند، گفت: حدود 10 سال با بچه‌های فاربی سروکله می‌زدم که در هر استان ایران مستندی تهیه شود. آن موقع ایران فقط 20 استان داشت و اگر می‌توانستیم 20 مستند خوب الان تهیه کنیم، آن مجموعه برای کسانی که ایران را نمی‌شناسند چقدر مفید بود و می‌توانست تیراژ خوبی هم داشته باشد اما 10 سال موفق به تصویب آن نشدم. حتی ناشرانی را هم برای آن پیدا کرده بودم اما طرح تصویب نشد.
سانسور را از مضمون به واژه رسانده‌اند
تقوایی در ادامه سخنانش با بیان اینکه امروز در ادبیات بیش از سینما مشکل داریم، اظهار کرد: تاکنون سانسور، سانسور مضمونی بوده است اما امروز دیگر صحبت از مضمون نیست و کاری با آن ندارند بلکه با واژگان کار دارند و می‌گویند فلان واژه را استفاده نکنید. حتی شنیده‌ام با دیوان اشعار بزرگان ما به خاطر استفاده از کلامی مانند «می» مشکل دارند. همین باعث شده است که در سال‌های اخیر تقریبا هیچ چیز با ارزشی از زیر دست سانسورچی‌های ما عبور نکند.
وی ادامه داد: به نظرم شاید این کار شکل ناشیانه‌ای داشته باشد اما آن را به شدت فکر شده و اندیشمندانه می‌دانم. اگر این روند بخواهد ادامه‌دار باشد، ادبیات به سرنوشتی بدتر از سینما دچار می‌شود آن هم سینمایی که به نوعی دارد به دوران فیلم‌فارسی منتهی در پوشش اخلاقی بازمی‌گردد.
کارگردان «کاغذ بی‌خط» با انتقاد از وزارت ارشاد خاطرنشان کرد: من نوشته‌های زیادی دارم اما کجا باید چاپش کنم؟ کجای دنیا واژه‌ها مجرم شده‌اند. وزارت ارشاد چرا این موضوع را نادیده می‌گیرد؟ آنجا جایی است که باید به هر امر فرهنگی مجوز بدهد. وقتی نگاه می‌کنم می‌بینم افرادی که برای مدیریت آن سازمان انتخاب می‌شوند جنبه فرهنگی داشتند و افرادی برگزیده بودند اما چرا به این موضوع توجه نمی‌کنند؟
تا وقتی سانسور این طور باشد، نمی‌توانم کار کنم
ناصر تقوایی در پایان سخنانش ضمن تشکر از برگزاری این مراسم اظهار کرد: از همه دوستانم مانند مسعود کیمیایی و دیگران خواهش می‌کنم یا حتی اگر می‌توانند در ماه یک ساعت تجربیاتشان را به بچه‌های علاقه‌مند منتقل کنند. به نظرم این کار بسیار مهم است.این کارگردان پیشکسوت سینما سپس در پایان سخنانش اظهار کرد: تا وقتی سانسور این‌طور عمل می‌کند، من نمی‌توانم کار کنم. همسرم می‌داند که چقدر کار نوشته‌شده دارم اما نمی‌توانم آنها را چاپ کنم. اگر قرار است کاری کهنه بشود، بگذارید بشود.
کیمیایی: کاش من هم مانند تقوایی فیلم نمی‌ساختم
سپس مسعود کیمیایی به عنوان دوست دیرین ناصر تقوایی روی سن دعوت شد و گفت: برای اولین‌بار با خودم دست‌نوشته آورده‌ام که چیزی از قلم نیفتد اما فکر می‌کنم به خاطر وسعت ناصر تقوایی باز هم چیزهایی از قلم بیفتد.
وی درباره تقوایی بیان کرد: ناصر تقوایی یک دوست کامل، محرم کامل و یک سختی کشیده کامل است. من همیشه مخالف بودم که چرا ناصر فیلم نمی‌سازد. اگر او فیلم بسازد تنهایی ما را پر می‌کند و رشادتی به کار ما می‌دهد.
کارگردان «قیصر» ادامه داد: ما از دوره‌ای نمی‌آییم که فیلم‌ها را روی موبایل و داخل اتومبیل ببینیم. من نمی‌دانم چطور می‌شود سقوط امپراتوری روم را در موبایل یا اتومبیل دید. برای ما سینما و حرفی که می‌زنیم جدی است. تقوایی با ادبیات، با فیلم کوتاه، با سریال، با عکاسی و فیلم بلند هر آنچه کرده از شاهکارها بوده است.
مسعود کیمیایی که به نظر می‌رسید همچنان از حواشی تند و تیز مصاحبه چندی قبلش دلخور است، در پایان سخنانش گفت: تقوایی مرد طاقت است و حالا به ما می‌فهماند که عاقلانه رفتار کرده است چون حالا می‌فهمی که با این سنت نمی‌توانی به کسی که در جیبش اسلحه دارد، از عدالت حرف بزنی. ای کاش من هم مانند ناصر فیلم نمی‌ساختم.
پورصمیمی: خانه‌نشین کردن تقوایی نخبه‌کشی نیست، خودکشی است
در ادامه این مراسم سعید پورصمیمی که سابقه همکاری با ناصر تقوایی را دارد، روی سن رفت و درباره او گفت: تقوایی از معدود کارگردانان اواخر دهه 40 بود که چند چیز را با هم داشت و به سینما آورد؛ تسلط بر تکنیک سینما، ادبیات، سناریو نویسی، شناخت بازی بازیگر و صحنه‌آرایی به علاوه دید خاص عکاسی.
وی ادامه داد: قبل از او، سینمای ما دست کسانی بود که تنها در یک رشته تسلط داشتند مانند مرحوم نصرت‌الله محتشم، مجید محسنی، عطاالله زاهد و... اینها از دنیای تئاتر آمده‌اند و سینما را بیشتر تئاتری می‌دیدند اما همه آن ویژگی‌هایی که گفتم در ناصرتقوایی جمع بود. احاطه تقوایی در این مسایل منجر به این می‌شود که او در سینما یکسری کار انجام می‌دهد که ظاهرا از نظر اکران و اقبال عمومی ناموفق‌اند اما از آن طرف سریالی برای مخاطب عام می‌سازد که هنوز پرمخاطب‌ترین سریال ساخت ایران است.این بازیگر پیشکسوت سپس با کنایه به برخی‌ها که در سینما فقط نگاتیو سوزانده‌اند، گفت: در سال‌های قبل یکسری آدم بیهوده آمدند، بیهوده ماندند و بیهوده رفتند و چه نگاتیوهایی که بیهوده اکسپوز کردند و ناصر تقوایی همه این سال‌ها در خانه بود. اشکال کار در کجاست؟ شاید باید بعضی‌ها را پیدا کرد و به آنها تبریک گفت چون خوب موفق شدند که ناصر را خانه‌نشین کنند.
سعید پورصمیمی در پایان سخنانش خانه‌نشین کردن تقوایی را خودکشی دانست و گفت: در این سینما بحران زده امروز، چرا باید جای تقوایی خالی باشد؟ این فراتر از نخبه کشی است و بیشتر به خودکشی می‌ماند. آنها خودشان را کشتند نه ناصرتقوایی را، چون تقوایی همیشه تقوایی است.
همسر تقوایی: کشتن اندیشه بالاترین قتل است
پس از سعید پورصمیمی، مرضیه وفامهر همسر ناصر تقوایی روی سن رفت و گفت: من این شانس را داشتم که در 21 -22 سالگی بهترین انتخابم را انجام دهم.
همسر ناصر تقوایی از کم کار شدن وی به عنوان قتل اندیشه یاد کرد و ابراز عقیده کرد: کشتن اندیشه بالاترین قتل است. اندیشه‌های بسیاری کشته شدند اما هیچ قانونی وجود ندارد که از اندیشمندان دفاع کرده و قاتلان را محاکمه کنند. حذف فیزیکی احمقانه است اما حذف اندیشه هوشمندانه است، کاری که با تقوایی شد. طیف جامعه‌ای که صدای او را نشنید تا رشد کند. چون او هر فیلمی که ساخت دروازه‌ای را به سوی سینمای ایران باز کرد.
پیش سخنان ناصر تقوایی هم نشان سرو هنری از سوی مجید سرسنگی، مسعود کیمیایی، سعیدپورصمیمی، نجف دریابندری و سیف‌الله صمدیان به او اهدا شد.
2 اثر شهید چمران تجدید چاپ شد
مهر- انتشارات روایت فتح همزمان با 31 خردادماه و سالگرد شهادت دکتر مصطفی چمران، دو عنوان از آثار خود با موضوع این شهید با عناوین «چمران به روایت همسر شهید» و «مرگ از من فرار می‌کند» را تجدید چاپ کرد.
کتاب «چمران به روایت همسر شهید» نخستین مجلد از مجموعه نیمه پنهان ماه این موسسه است که در آن غاده جابر همسر لبنانی شهید چمران از خاطرات زندگی‌اش با وی و دیدگاه و اصول زندگی او سخن به زبان آورده است.
این کتاب که به قلم حبیبه جعفریان تالیف شده است داستان زندگی و آشنایی غاده جابر از اولین دیدار و آشنایی‌اش با امام موسی صدر و دعوت وی برای همکاری با شهید چمران در مرکز نگهداری کودکان یتیم در مناطق شیعه نشین لبنان شروع شده و در ادامه به ماجرای ازدواج این دو با یکدیگر در سال 1356 و مسافرت به ایران و شهادتش پرداخته است.
انتشارات روایت فتح این کتاب را در 57 صفحه و با قیمت سه هزار تومان منتشر کرده است.
همچنین کتاب «مرگ از من فرار می‌کند» در بخش‌هایی مجزا فرازهایی از زندگی شهید مصطفی چمران در آمریکا و لبنان را به روایت دوستان و نزدیکان وی روایت کرده است. یکی از نکات قابل توجه این کتاب تعدد روایت‌های داستانی مستند از زبان راویان متعدد است که همگی در بازه زمانی مشخصی با شهید چمران در ارتباط و تعامل بوده‌اند.
سیدمحمد غروی، علی صیاد شیرازی، محمد علی مهتدی، فاطمه نواب صفوی، خلیل صراف، اسماعیل منصوری و رضا امرالهی از مهم‌ترین راویان این کتاب به شمار می‌روند.انتشارات روایت فتح این کتاب را در 285 صفحه و با قیمت 12 هزار تومان منتشر کرده است.
کشف 20 شعر دست‌نویس پابلو نرودا
ایسنا- 40 سال پس از مرگ پابلو نرودا، 20 قطعه شعر منتشرنشده او در دفتر کارش کشف شد. انتشارات «سیکس بارال» بیش از 20 قطعه شعر منتشرنشده از این شاعر شیلیایی برنده جایزه نوبل سال 1971 را کشف کرد.
این انتشارات اعلام کرد: این مجموعه شعر در صندوق‌هایی که حاوی دست‌نوشته‌هایی از این شاعر بود در حین تفتیش دفتر موسسه ادبی پابلو نرودا به دست آمد. این شعرها از ارزش ادبی ویژه‌ای برخوردارند و این مجموعه تا پایان سال 2014 در کشورهای آمریکای لاتین و در اوایل سال 2015 در اسپانیا از سوی این انتشارات منتشر خواهد شد.
پابلو نرودا، شاعر و سیاستمدار، (جولای 1904- سپتامبر 1973) از مشهورترین و تاثیرگذارترین ادیبان معاصر است که علاوه بر تعداد زیادی کتاب، یک مجموعه بزرگ شعری را از خود به‌جا گذاشته است.
از کارهای او می‌توان به «اسپانیا در قلب ما»، «عاشقانه جدید برای استالینگراد» و «چوب بر بیدار خواهد شد» اشاره کرد.
نرودا در سپتامبر 1973 چند روز پس از کودتای ژنرال پینوشه درگذشت.
«گربه‌های آدمخوار» موراکامی در فرهنگسرای فردوس
ایلنا- برنامه «با هم بخوانیم» یکم تیرماه در فرهنگسرای فردوس به مطالعه گروهی و خوانش داستان «خرچنگ‌ها» از مجموعه داستان «گربه‌های آدمخوار» نوشته‌هاروکی موراکامی اختصاص دارد.
به گزارش ایلنا، در ابتدای نشست با هم بخوانیم کتابخانه فردوس داستان «خرچنگ‌ها» به صورت گروهی خوانده می‌شود و در ادامه جعفر توزنده‌جانی نویسنده و منتقد ادبی که به عنوان کارشناس در این برنامه حضور دارد به معرفی اثر می‌پردازد.
«گربه‌های آدمخوار» داستان کوتاهی است که در سال 1991 به قلم موراکامی به چاپ رسید و در سال 2000 نیز به انگلیسی برگردانده شد.
خرچنگ‌ها داستان زن و مردی که با هم به سفر می‌روند و در این سفر رستورانی را یافته که در آن از خرچنگ غذاهای لذیذ و متنوعی درست می‌کنند و....موراکامی در این اثر آزادانه در بین عناصر داستانی حرکت می‌کند. در این کتاب همانند سایر آثار این نویسنده ژاپنی، «گربه‌ها» نقش ویژه‌ای دارند. آنها سخن می‌گویند و باعث اتفاقات عجیبی می‌شوند.
این نویسنده ژاپنی در این اثر بیش از دیگر آثارش از عناصر خیال استفاده کرده، وی در «گربه‌های آدمخوار» نامی برای شخصیت‌های کتابش انتخاب نکرده و این‌گونه بر رازآلود بودن اثرش افزوده است.
علاقه‌مندان برای حضور در این برنامه می‌توانند یکشنبه یکم تیرماه ساعت 17 به فرهنگسرای فردوس واقع در فلکه دوم صادقیه، بلوار فردوس، بعد از چهارراه مخابرات مراجعه یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 44081043 تماس بگیرند.
عیاری و مصفا داور فیلم‌های همراه تهران
ایرنا- جشنواره فیلم و عکس همراه تهران با اضافه شدن علی مصفا و کیانوش عیاری در کنار رخشان بنی‌اعتماد، خسرو سینایی، کارگردانان صاحب‌نام ایران و داوران این جشنواره، تکمیل شد.
مهرداد اسکویی، عکاس و مستندساز برجسته نیز بخش فیلم دومین دوره جشنواره فیلم و عکس همراه تهران را داوری می‌کنند.
اصول زیبایی‌شناسی و بهره‌گیری از ویژگی و قابلیت‌های تلفن همراه در خلق آثار از نکات مورد توجه گروه داوری عنوان شده است.
کیانوش عیاری که از او به عنوان کارگردان مولف ایرانی نام برده می‌شود، آخرین اثرش به نام خانه پدری مورد تمجید صاحبنظران قرار گرفت و در جشنواره فجر سی‌ودوم نیز به عنوان داور بخش اصلی حضور داشت.
علی مصفا نیز از بازیگران مطرح است که کارگردانی دو فیلم موفق «سیمای زنی در دوردست» و «پله آخر» را برعهده داشته است.
فیلم‌های ارسال شده به این جشنواره می‌تواند در قالب مستند، تجربی، داستانی و پویا نمایی باشند و زمان درنظر گرفته شده برای فیلم‌ها، سه تا هفت دقیقه است. مهم‌ترین ویژگی آثار ارسالی به جشنواره همراه تهران، ابزار خلق آنهاست. تمامی این آثار باید با تلفن همراه خلق شده باشند.
جشنواره فیلم و عکس همراه تهران با موضوع فیلم و عکس‌های موبایلی، دومین دوره خود را از اسفندماه 1392 آغاز کرده و در شهریورماه 1393 با نمایش آثار منتخب موبایلی برگزار می‌شود. شرکت در جشنواره تا 20 مردادماه از طریق سایت www.tfpf.mobi امکان‌پذیر است.
«انتخاب‌های سخت» 100 هزار نسخه فروخت
مهر- انتخاب‌های سخت جدیدترین کتاب هیلاری کلینتون که از خاطراتش در سال‌های وزارت سخن می‌گوید، سه‌شنبه پیش به بازار آمد و در این مدت با تورهای مختلفی که کلینتون برای معرفی آن به راه انداخت موفق شد تا به فروش یکصد هزار نسخه دست یابد. این آمار متعلق به آخر وقت یکشنبه است.
سیمون اند شوستر، ناشر این کتاب و متخصصان معتقدند با وجود چشم‌اندازهای ضعیفی که در بازار خرده‌فروشی وجود دارد، فروش این تعداد کتاب نشان‌دهنده موفقیت آن است.
هر چند این کتاب موفق شده تا جایگاه شماره یک را در کتابفروشی‌های مستقل به دست آورد با این حال ادامه فروش کتاب بستگی زیادی به نقدهایی دارد که از سوی منتقدان دریافت می‌کند.
ناشر کتاب که در سه هفته اخیر تبلیغات زیادی برای معرفی کتاب انجام داده از نتیجه کار راضی است اما برخی از گزارشگران می‌گویند فروش کتاب دلخواه نبوده و حتی ضعیف بوده است. به ویژه وقتی این کتاب با «تاریخ زنده» اولین کتاب خاطرات هیلاری کلینتون که در آن از مسایل متعدد از جمله رسوایی ایجاد شده بر سر رابطه همسرش بیل کلینتون با مونیکا لوینسکی صحبت کرده بود مقایسه شود، روشن می‌شود که فروش این کتاب جدید خیره‌کننده نیست.به همین دلیل منتقدان می‌گویند فروش کتاب به سرعت افت خواهد کرد و با توجه به دستمزد خانم کلینتون که گفته می‌شود 14 میلیون دلار بوده، این کتاب نمی‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.منابع نزدیک به کلینتون نیز معتقدند عجیب نیست اگر کتاب دوم خاطرات نیز با توجه به موفق بودن کتاب اول، خوب بفروشد و با تاکید بر کتاب‌های غیرداستانی دیگر امسال مثل خاطرات رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین و کتاب الیزابت دارن سناتور و نیز تیم گایتنر وزیر خزانه‌داری پیشین، فروش بالای این کتاب را نیز محتمل می‌خوانند.