نگاهی به کتاب «بالاخره یه روز قشنگ حرف میزنم» نوشته دیوید سداریس؛ طنز اجتماعی، انسانهای هنجارشکن
گروه فرهنگ- کتاب قبلیاش را تازگیها خوانده بودم. دیوید سداریس را میگویم. چند داستانش بدجوری قلقلکم داده بود. قلقلک به معنای واقعی کلمه. یعنی اینکه در مترو و اتوبوس و گاهی هم درازکش روی تخت، صدای قهقههات دیگران را عاصی کند. فکرش را هم نمیکردم. اینکه کلمات بتوانند صدای شلیک خندهام را بلند کنند.
اما توانستند. حالا آمدهام سراغ کتاب دیگری از دیوید سداریس؛ «بالاخره یه روزی قشنگ حرف میزنم» که نشر چشمه چاپش کرده و مترجمش مانند دیگر کتاب سداریس، پیمان خاکسار است.
مجموعه داستانی است طنز با نگاهی آسیبشناسانه به جامعه آمریکا. سداریس روزنامهنگار بوده و هست. اصلا کارش را از پاورقینویسی در روزنامهها شروع کرده به همین خاطر هم میتواند به راحتی مردم جامعه آمریکا را نقد کند، رفتارشان را بررسی کند و ازش طنز بنویسد. اکثر موضوعات داستانهای کوتاهش نقد رفتار اجتماعی مردم آمریکاست. میتواند از کوچکترین چیزها بنویسد و خوب هم بنویسد.
کاراکتر اصلی داستانهایش خودش است. سداریس، کودک، نوجوان یا جوانی که در یک خانواده یونانی-آمریکایی زندگی میکند و تقابل این دو ذهنیت چه در مذهب و چه در رفتار اجتماعی صحنههایی میسازد به غایت خواندنی. گاهی میتواند معمولیترین کلمات، در جای مناسب جوری استفاده کند که باورش برایت سخت باشد، داری به این لغت میخندی. چیزی اگر در جای دیگر و نوشته دیگر با آن روبهرو شوی، هیچ عکسالعملی به آن نشان نمیدهی. از دیگر ویژگیهای داستانهای سداریس، آدمهای هنجارشکناند، کسانی که میآیند و با کارهایشان همه را عاصی میکنند. در داستانهایش به وفور از این شخصیتها استفاده میکند و خواننده را با خود میکشاند. روزی مادربزرگی یونانی که سنتها و عقایدش روح و روان همسایگان را آزار میدهد، روز دیگری تازه به دوران رسیدهای از آمریکای جنوبی که در نیویورک لنگر انداخته، یک روز پدری که دیوانه موسیقی است و فرزندی که دچار تیکهای عصبی فراوانی است.
شاید دیگر جزو امضاهای نوشته سداریس باشد، اینکه ناهنجاری را توسط یک شخص وارد داستان کند و بتواند ازش خنده بگیرد. هرچند در کتاب قبلی او، یعنی «مادربزرگت را از اینجا ببر» کوتاهی داستانها و روند کمی تندترشان، کتاب را خواندنیتر کرده بود اما کتاب بعدی نیز هرچند روایتش شاید بعضی اوقات کندتر پیش میرود و خواننده را دچار سکون میکند اما باز هم کارکردش را دارد. این دیگر برمیگردد به استعداد سداریس در پراندن تیکههای خندهدار. اینکه سر بزنگاه و جایی که دارد داستان قوتش را از دست میدهد با تک جمله یا حتی یک عبارت دوباره خواننده را سر ذوق بیاورد.
طنزنویسی شاید سختترین نوع نوشتن باشد هر چند در ایران خودمان این روزها هر کسی میخواهد طنز بنویسد و البته نمیتواند. نمیدانم چرا نویسندههای ما، خصوصا در حوزه مطبوعات یک راست میروند سراغ نوشتن طنز. اینکه هرچه بگویی و مردم را بخندانی که طنز نیست. هر چند نویسندههای ما هرچه میگویند هم نمیتوانند لبخندی بر لبان مخاطبشان بنشانند.
کار سختی است اینکه کسی را با کلمات سر ذوق بیاوری، بتوانی با ایجاد موقعیتی جالب از خواننده خنده بگیری و کارت را درست انجام بدهی.
حالا سداریس این کار را به خوبی انجام میدهد. وی در حال حاظر از مطرحترین طنزنویسان آمریکاست و کتابهایش در ردیف آثار بوکوفسکی و حتی مارک تواین قرار میگیرد هر چند طنزهای او بهروزتر است و همین ویژگی باعث شده مخاطب آمریکایی بیشتر جذبش شود. شاید دلیل دیگری که در تمالم نقاط جهان کتابهایش خریدار دارد، همین به روز بودنش باشد. اینکه جامعه الان را نقد میکند و میتواند بگوید کجا خندهدار رفتار میکنیم و کجا مردم باید به کارهایمان بخندند.
مسجدجامعی: نمایشگاه مطبوعات باید مکانی برای گفتوگوی رسانهها باشد
ایرنا- بیستمین نمایشگاه بینالمللی مطبوعات و خبرگزاریها اواسط آبانماه سالجاری برگزار خواهد شد. به گفته اهالی مطبوعات قرار بود این نمایشگاه زیر نظر انجمنهای مطبوعاتی کشور برگزار شود اما مقرر شد امسال هم مانند سالهای گذشته معاونت مطبوعاتی مسوولیت برگزاری نمایشگاه را برعهده داشته باشد و این انجمنها نقش مشورتی ایفا کنند.
احمد مسجدجامعی درخصوص برگزاری نمایشگاه مطبوعات گفت: نمایشگاه مطبوعات فضای بسیار آموزندهای دارد و باید شرایط گفتوگو در نمایشگاه مهیا باشد. اهالی رسانه باید بتوانند در این نمایشگاه درخصوص مسایل مورد نیاز خود بحث و تبادلنظر کنند و حتی بسیاری از نواقص خود را برطرف سازند.
وی درخصوص اینکه آیا موافق برگزاری نمایشگاه مطبوعات با مدیریت انجمنهاست، ادامه داد: قطعا موافق این مساله هستم و به اعتقاد من برگزاری نمایشگاهها از سوی انجمنها یک اصل است. این اتفاق نهتنها در نمایشگاه مطبوعات بلکه باید در سایر نمایشگاهها نیز رخ دهد. رییس شورای شهر تهران در رابطه با اینکه آیا موافق بازگشایی مجدد انجمن صنفی روزنامهنگاران است، گفت: فعالیت انجمنها در چارچوب قانون یک ضرورت است و همانطور که گفتم آنها میتوانند کمک دولت در برگزاری نمایشگاهها باشند. وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی درخصوص تغییر قانون مطبوعات تصریح کرد: این مساله بستگی به آن دارد که قانون چگونه تغییر کند و مراحل آن در مجلس و شورای نگهبان چگونه طی شود. وی در مورد برگزاری نمایشگاه قرآن اظهار داشت: امیدوارم این نمایشگاه باز هم تمدید شود و فکر میکنم شاهد تمدید آن تا تاریخ 25 ماه رمضان باشیم. مسجدجامعی در رابطه با گلایه غرفهداران از محل نمایشگاه قرآن گفت: ما تمام توان خود را برای برگزاری هرچه بهتر نمایشگاه به کار گرفتیم اما در نهایت غرفهداران هستند که باید محل را تایید کنند هر مکانی که مسوولان نمایشگاه بپذیرند ما هیچ مشکلی با برگزاری نمایشگاه در آن مکان نداریم.
پرفروشهای شهر کتاب؛ خارجیها در صدر!
باز هم همان قصه تکراری، پرفروشهای شهر کتاب در تسخیر رمانهای خارجی است. انگار قرار نیست هیچ وقت رمانی ایرانی یا حتی بیشتر، چند کتاب پرفروش شهر کتاب ایرانی باشد.
باید انگار قبول کنیم راه درازی داریم تا شناساندن رمان و نویسنده ایرانی به مخاطب ایرانی! واقعا کار سختی شده اینکه در مقابل یک کتابخوان بنشینی و از رمان ایرانی تعریف کنی. مجابش کنی داستان ایرانی بخواند و بعدش هم یک دوجین اسم نویسنده جوان نام ببری و بگویی اینها دارند خوب کار میکنند، دغدغه دارند، کلام را میشناسند و چه و چه وچه! ذهن مخاطب ایرانی درگیر کتابهای سخیفی است که در تیراژ بالا چاپ شدند و بازار را خراب کردند. انگار چندین دهه طول میکشد تا دوباره خواننده به نویسنده ایرانی اعتماد کند و کتابش را ورقی بزند. هرچند چاپ و انتشار همان کتابها هم ضروری بود!
1- مردی که هادلبرگ را به تباهی کشاند/ مارک تواین/ فریده ایزدی/ به نگار
مارک تواین برای خواننده ایرانی نامی آشناست به همین دلیل هم صدر پرفروشهای شهر کتاب را در اختیار دارد. امکان ندارد در اینترنت چرخی زده باشید و به یکی از جملههای تواین یا حتی مشتقاتش بر نخورده باشید. مارک تواین با نام اصلی سمیوئل لنگهورن کلمنز نویسنده و طنزپرداز آمریکایی است. او متولد 1835 در فلوریدای آمریکاست. شاید جالب باشد که بدانید تواین توانسته برای نسل جوان این روزهای کشور و کودکان چند دهه قبل خاطره تصویری مشترکی بسازد. البته تواین را بیشتر باید نویسنده آن خاطرهها بدانیم. او رمانهایهاکلبری فین و تام سایر را نوشته؛ ماجراهایی که کارتونهایشان ساخته شد و چندین و چند بار از تلویزیون خودمان بازپخش شد!
تواین کارش را در پاورقینویسی روزنامه آغاز کرد و رفته رفته قلمش را وسعت بخشید. کتاب « مردی کههادلبرگ را به تباهی کشاند» جزو داستان کوتاههای تواین محسوب میشود و تمی مانند کتابهای دیگرش دارد. در بخشی از این کتاب آمده: «من یک خارجیام و چندی دیگر برای ابد به کشورم باز میگردم از آمریکا برای آنچه در طول اقامت طولانیام زیر پرچمش به دست آوردهام و نیز یکی از شهروندانش، شهروندی از هادلبرگ سپاسگزارم به خصوص از بابت لطف بزرگی که یکی دو سال قبل به من شده بود، ممنونم. در واقع دو لطف بزرگ. توضیح خواهم داد. من یک قمارباز بودم.»این کتاب را نشر به نگار چاپ و منتشر کرده و ترجمهاش بر عهده فریده ایزدی بوده است.
2- عشق اول و دو داستان دیگر/ ایوان تورگینف- فیودور داستایفسکی- سروش حبیبی/ فرهنگ معاصر
ادبیات روسیه همیشه جذاب بوده و هست. هزار سال دیگر هم که بگذرد جایگاهش را در بین مخاطبین حفظ میکند. اصالت و تاریخ دارد. انگار نویسندههای روس کلمات را صیغل میدادند و استفاده میکردند. کتابهای قطوری که روایتکننده زندگی انسانهای مختلف است و توانسته از زمان چاپ تا همین امروز کتابخوانها را در سراسر جهان، جذب کند و همراهش بکشاند. «عشق اول و دو داستان دیگر» کتابی است حاوی چند داستان از دو نویسنده بزرگ روسی، یعنی فیودور داستایفسکی و ایوان تورگینف. مطمئنا وجود این دو نام در کنار هم انگیزه لازم برای خرید یک کتاب را در مخاطب ایجاد میکند. این کتاب را سروش حبیبی ترجمه کرده و نشر فرهنگ معاصر به چاپ رسانده است.
3- دروغ سوم/ آگوتا کریستوف- اصغر نوری/ مروارید
آگوتا کریستوف مهمترین نویسنده حال حاظر سوییس است. نویسندهای که کتابهایش را به زبان فرانسوی مینویسد و «دروغ بزرگ» قسمت سوم از یک تریلوژیاش بوده که قسمتهای اول و دومش هم در ایران چاپ و منتشر شده است. این کتاب تا به حال برایش چند جایزه ادبی به ارمغان اورده و توانسته در لیست پرفروشها باشد. در بخشی از این کتاب آمده: «در جوابش میگویم که من تلاش میکنم قصههای واقعی بنویسم ولی، یکدفعه، قصه به خاطر همان واقعی بودنش غیرقابل تحمل میشود، از اینرو مجبور میشوم عوضش کنم. به او میگویم که من تلاش میکنم قصه زندگیام را تعریف کنم، ولی نمیتوانم، جراتش را ندارم، خیلی عذابم میدهد. آن وقت، همه چیز را خوشگل میکنم و اتفاقها را نه آنطور که افتادهاند، بلکه جوری تعریف میکنم که دلم میخواست بیفتند.» دروغ سوم را نشر مروارید چاپ کرده و مترجمش اصغر نوروزی است.
4- دیگر تنها نیستی/ استفانو بنی – محمدرضا میرزایی/ حرفه هنرمند
استفانو بنی داستاننویس، شاعر، نمایشنامهنویس، روزنامهنگار و کارگردان ایتالیایی نیز مانند بسیاری دیگر از نویسندگان جهان بسیار دیر به خوانندگان فارسی زبان معرفی شده است. او که در دهه 70 میلادی با انتشار اولین کتابش، کافه ورزش (1976) در انتشارات موندادوری از بزرگترین ناشران ایتالیا و همکاریاش با روزنامه ایل مانیفستو و مجله پانوراما به شهرت رسیده بود در سال 1386 (2007) با کتاب کافه زیر دریا در ایران شناخته شد. این کتاب با ترجمه بسیار خوب رضا قیصریه وبه همت انتشارات کتاب خورشید منتشر شد و به سرعت به چاپ چهارم رسید. استفانو بنی فضایی تخیلی را وارد جامعه مدرن میکند و آن را گسترش میدهد و متقابلا از درون جامعه مدرن به درون فضایی علمی- تخیلی میرود و روایتهایی میپروراند، یکی شگفتانگیزتر از دیگری. بنی با این روایتها که با نوآوریهایی در زبان نوشتاری نیز همراهند، جایگاهی فراتر از یک نویسنده پسامدرن مییابد.
دیگر تو تنها نیستی مجموعه داستانی است در ادامه کتابهای بنی که نشر حرفه هنرمند چاپش کرده و مترجمش محمدرضا میرزایی بوده است.
فراخوان حضور در نمایشگاه فرانکفورت
گروه فرهنگ- امسال غرفه ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت با همکاری موسسه نمایشگاههای فرهنگی و اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران برپا خواهد شد. به دعوت این دو نهاد، ناشران، تشکلهای نشر، اهالی قلم و آژانسهای ادبی میتوانند جهت ثبت کتابهای منتخب خود با توجه به شرایط مندرج در فراخوان اقدام کنند. مهلت ثبتنام تا تاریخ 1/5/93 است. برای دستیابی به اطلاعات تکمیلی میتوانید به سایت www. tpba. ir مراجعه کرده و با شمارههای 66415540 و 77537722 تماس برقرار کنید.
پرویز پرستویی تهیهکننده سینما شد
ایلنا- پرویز پرستویی هم به وادی تهیهکنندگان وارد شد. پرستویی اولین تجربه تهیهکنندگیاش را با فیلمی که «دو» نام دارد در عالم سینما به ثبت میرساند.
کارگردانی فیلم «دو» را سهیلا گلستانی همبازی پرستویی در فیلم «سه روز بیداری» و «امروز» برعهده خواهد داشت.
فیلم «دو» یک کار اجتماعی است و هماکنون در مرحله پیشتولید قرار دارد. فیلم «امروز» به کارگردانی رضا میرکریمی قرار است در عید فطر در سینماها اکران شود. این فیلم هم داستانی اجتماعی دارد که در آن علاوه بر پرستویی و گلستانی، شبنم مقدمی نیز بازی میکند.
اجرای «زمان سکوت برای زندگان» به نفع بیماران سرطانی
مهر- نمایشنامهخوانی «زمان سکوت برای زندگان» در قالب برنامه «محفل مهر و ماه» قرار است به مناسبت شبهای قدر و ایام شهادت حضرت علی(ع) در روزهای 28 و 29 تیرماه در سالن اصلی تئاترشهر خوانش شود. قرار است عواید حاصل از فروش بلیت روز دوم از اجرای این نمایشنامهخوانی به صندوق حمایت از بیماران مبتلا به سرطان تعلق گیرد. این اثر نمایشی نوشته محمد چرمشیر است که با کارگردانی عباس غفاری و حضور هنرمندانی چون حسین پاکدل، بهنوش بختیاری، نیما رییسی، عاطفه نوری و احسان کرمی نمایشنامهخوانی میشود.
«زمان سکوت برای زندگان» حول محور ضربت خوردن حضرت علی(ع) میگذرد و این اتفاق از زبان پنج شخصیت فرعی که در این حادثه حضور داشتند، شنیده میشود. این نمایشنامهخوانی در دو اجرا ساعت 18 روزهای 28 و 29 تیرماه در سالن اصلی تئاترشهر خوانش میشود.
«همهوایی» دوباره به صحنه میرود
ایسنا- نمایش «همهوایی» نوشته مهین صدری و کار افسانه ماهیان برای دومینبار به صحنه میرود.
این نمایش که چندی پیش اجرای موفقی در تالار «حافظ» داشت برای دومین بار در تالار «شمس» موسسه فارسیزبانان (اکو) به صحنه میرود. قرار است این نمایش همزمان با عید فطر از روز 7 مردادماه اجرای جدید خود را آغاز کند.
نمایش «همهوایی» با بازی ستاره اسکندری، الهام کردا و سارا بهرامی اجرا میشود. این نمایش که در قالب تئاتر مستند به صحنه میرود و روایتگر داستان زندگی سه زن است که یکی از این زنان شهلا جاهد همسر غیررسمی ناصر محمدخانی است که با بازی ستاره اسکندری اجرا میشود. دیگری همسر خلبان شهید عباس دوران است که الهام کردا نقش او را بازی میکند و زن دیگر برگرفته از شخصیت لیلا اسفندیاری کوهنورد ایرانی است که دچار سانحه شده و این نقش را سارا بهرامی ایفا میکند.
نمایش «همهوایی» بعد از اجرا در تالار «حافظ»، اواسط خردادماه در شیراز نیز به صحنه رفت و مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت.
شش کارگردان فیلم اولی پروانه ساخت گرفتند
ایلنا- شورای صدور پروانه فیلمسازی ۳۵ میلیمتری در جلسه فوقالعاده ۲۲ تیر- ویژه کارگردانهای فیلم اول - که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد، برای شش فیلم سینمایی پروانه ساخت صادر کرد. فیلمهای «شه مات» به تهیهکنندگی حبیب اسماعیلی و نویسندگی و کارگردانی جابر قاسمعلی، «۳۶۰ درجه» به تهیهکنندگی فرامرز قریبیان و نویسندگی و کارگردانی سام قریبیان، «نزدیکتر» به تهیهکنندگی حسن بشکوفه و نویسندگی و کارگردانی مصطفی احمدی، «آبجی» به تهیهکنندگی علی تقیپور و نویسندگی و کارگردانی مرجان اشرفیزاده، «دو» به تهیهکنندگی پرویز پرستویی و نویسندگی و کارگردانی سهیلا گلستانی، «پاسگاه» به تهیهکنندگی جواد نوروزبیگی و نویسندگی و کارگردانی ژرژ هاشمزاده از شورای صدور پروانه فیلمسازی، پروانه ساخت دریافت کردند.