نگاهی به چالشهای گردشگری در ایران
ادامه از صفحه یک
هدف از نگاشتن این مقاله جلب توجه نهادهای دولتی و بخشخصوصی به این کاستیها و تلاش جهت رفع آنها به منظور تقویت صنعت گردشگری در ایران است تا ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان از این منبع عظیم درآمد بهرهمند شود.
انتظار نادرستی است اگر فکر کنیم تنها نهادهای دولتی باید به رفع کاستیها بپردازند یا تنها بخشخصوصی برای رفع این کمبودها تلاش کند. مشکلات و کاستیهای گردشگری در ایران تنها با تلاش مشترک و هماهنگی هر دو بخش دولتی و خصوصی مرتفع خواهد شد چون منافع آن به هر دو بخش خواهد رسید.
مروری بر برخی آمارهای بینالمللی
براساس گزارش سازمان جهانگردی جهانی وابسته به سازمان ملل در ۹ ماهه اول سال ۲۰۱۳ تعداد گردشگران بینالمللی ۵ درصد نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۱۲ رشد کرده و به رقم ۸۴۵ میلیون نفر در سال رسیده، یعنی در مدت یک سال ۴۱ میلیون نفر بیش از سال قبل از آن اقدام به سفر خارج از مملکت خود کردند درحالی که خاورمیانه تنها ۳/۰ درصد رشد داشت ولی تایلند ۲۸ درصد، هنگکنگ ۲۱ درصد، انگلیس ۱۸ درصد و ترکیه ۱۳ درصد رشد در جذب تعداد گردشگر خارجی داشتند.
همین سازمان پیشبینی کرده است که تا سال ۲۰۲۰ تعداد گردشگران خارجی در جهان به ۵/۱ میلیارد نفر برسد و رشد متوسط
۲/۴ درصدی تا سال ۲۰۲۰ ادامه داشته باشد. مضافا این سازمان پیشبینی کرده است که کشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا شاهد رشد بالای ۵/۶ درصد خواهند بود. به لحاظ هزینه کردن برای سفرهای خارجی چینیها در راس جدول قرار دارند و در سال ۲۰۱۳ بالغ بر
۱۰۲ بیلیون دلار برای سفرهای خارجی هزینه کردند. گردشگران کشورهای آمریکای شمالی، اروپا و آسیای دور به ترتیب بیشترین هزینه سالانه برای سفرهای خارجی را متقبل شدند.
با اینکه ایران از زمان تاسیس سازمان جهانگردی جهانی در سال ۱۹۷۵ همواره عضو آن بوده است ولی به دلیل کاستیها و بیتوجهی و بعضا داشتن نگاه منفی به گردشگر نتوانسته از این منبع سرشار از درآمد و ارتباط مستقیم با شهروندان دیگر کشورها بهره لازم را ببرد. یکی از دلایلی که بسیاری از مردم آمریکا دید منفی نسبت به ایران دارند عدم امکان سفر به ایران است که یکی از دلایل آن تبلیغات منفی در رسانههای آمریکایی در مورد ایران است ولی دلیل دیگر فراهم نبودن امکان سفر و نبودن مشوق برای این سفر است. کوبا نیز همچون ایران رابطه دیپلماتیک با آمریکا ندارد ولی تلاش فراوانی برای جلب گردشگران آمریکایی به آن کشور میکند تا مردم آمریکا از نزدیک با آن کشور آشنا شوند.
اصلاح نگاه به گردشگر و جهانگرد
یک مشکل ضعف صنعت جهانگردی در ایران داشتن نگاه امنیتی به جهانگرد است. گویی تمامی ماهوارهها و فناوری پیچیده جاسوسی کارایی خود را از دست داده و سرویسهای جاسوسی متوسل به تعدادی گردشگر سالمند و افراد عادی برای جاسوسی از ایران روی آوردهاند.
واقعیت این است که گردشگری در ممالک پیشرفته جهان بهخصوص بین بازنشستگان و سالمندان به عنوان بخشی از برنامه سالانه درآمده و هر فرد و خانوادهای بین دو تا چهار هفته از اوقات سالانه خود را صرف گردشگری داخلی و خارجی میکنند و برای این منظور هزینهای را کنار میگذارند. این زمان سفر برای افراد سالمند و بازنشسته در برخی کشورها بیشتر است بهخصوص که این گروه سنی زمان سفر خود را خارج از فصلهای پرسفر انتخاب میکنند که هزینه پرواز و هتل کمتر از فصول گردشگری است.
یکی از آزاردهندهترین مشکلات گردشگران در ایران روبهرو شدن با تابلوهای «عکسبرداری ممنوع» در نقاط مختلف شهر و مناطق سیاحتی است. گاه یک ساختمان دولتی بر حسب اتفاق در مجاورت یک بنای تاریخی قرار گرفته است و گردشگر از حساسیتهای رایج در مورد عکسبرداری مطلع نیست عجیبتر اینکه در عصر دوربینهای دیجیتال که ضرورتی به استفاده از فلش نیست کماکان برخی موزههای و مراکز بازدید گردشگران تابلوی «عکسبرداری ممنوع» را برنداشته و با گردشگران نسبت به عکس گرفتن بدون فلش برخورد میکنند.
مضافا جوانانی که تصمیم به گردشگری در ایران میگیرند عموما دارای گرایشات مترقی هستند وگرنه مقصد دیگری را برای تفریح و وقتگذرانی انتخاب میکردند. باید به گردشگر به چشم مهمان نگاه کرد و احترامش را حفظ نمود تا با خاطره خوش از خانه ما رفته و روایت خوش به دیگران برساند.
معابر ورودی
فرودگاه و مرز زمینی همچون ویترین یک مغازه باید جذابیت داشته و باعث جلب مشتری شود. گردشگر همچون مشتری یک مغازه است که اگر از رفتار فروشنده رضایت داشته باشد خرید از آن مغازه را ادامه داده و به دیگران نیز توصیه میکند و بالعکس.
براساس نظرسنجیها بیش از ۲۵ درصد گردشگران تصمیم به سفر به یک مقصد را بنا به توصیه دوستان و نزدیکان میگیرند که ضمن نشان دادن عکس و ویدیو و بیان خاطرات سفر، دیگران را نسبت به سفر به آن مقصد تشویق میکنند. خاطرات ناخوشایند بیش از ۲۵ درصد کسانی را که ممکن است به یک مقصد خاص سفر کنند منصرف میکند.
بنا به تجربه شخصی صف طولانی و معطلی بیش از ۵۰ دقیقهای در فرودگاه بینالمللی امام در تهران برای عبور از چک گذرنامه چه موقع ورود به کشور و چه موقع خروج یکی از ضعفهای جدی در استقبال و بدرقه از گردشگران در ایران است. کسی که طی ۱۸ الی ۲۲ ساعت سفر خستهکننده از قاره آمریکا به ایران رسیده انتظار ندارد که بیش از ۵۰ دقیقه در صفی طولانی در زیر سقف کوتاه و هوای کماکسیژن در انتظار بایستد. حداکثر انتظار در اکثر فرودگاههای بینالمللی برای چک گذرنامه ۱۵ الی ۲۰ دقیقه است. این اولین شوکی است که به یک گردشگر خارجی در ایران وارد میشود و امید است مسوولان مربوطه نسبت به افزایش پرسنل و گشودن باجههای بیشتر کنترل گذرنامه چه موقع ورود و چه موقع خروج از کشور حساسیت نشان دهند.
انتظار طولانی در موقع خروج از کشور و نگرانی از دست دادن پرواز بسیاری را پریشان حال میکند. اگر دیدن صفهای طولانی برای هموطنان ما امری عادی باشد برای گردشگر خارجی که وقت محدودی برای سفر دارد پدیدهای غیرعادی تلقی شده و ضعف مدیریت را نشان میدهد.
مشکلی بزرگ به کوچکی سرویس بهداشتی
یکی از مهمترین مشکلات گردشگران خارجی در ممالک شرقی دسترسی به سرویس بهداشتی مطابق استاندارد کشورهای پیشرفته است. این موضوع برای بانوان گردشگر از اهمیت ویژهای برخوردار است. شاید سرویسهای بهداشتی آلوده و خراب برای هموطنان ما امری پذیرفته شده باشد ولی با استانداردهای بینالمللی برای جذب گردشگر خارجی مغایرت دارد.
باعث تاسف است که در مملکتی با تاریخ چند هزار ساله که این همه به کاشیکاری و آینهکاری و زیبایی و بنایهای عمومی توجه دارد، توجه به سرویسهای بهداشتی جزو عوامل فرعی در جلب گردشگر تلقی میشود. این معضل خود را نه تنها در مراکز عمومی سیاحتی و گردشگری بلکه حتی در هتلهای پنج ستاره شهرهای بزرگ هم نشان میدهد.
عموما پیدا کردن سرویس بهداشتی در ایران کار مشکلی است و توجه کافی به تامین آن در مراکز مورد بازدید گردشگران نمیشود. اکثر سرویسهای بهداشتی در معابر عمومی یا مراکز گردشگری با کمبودهایی همچون تهویه کافی، نبودن صابون و دستمال و کمبود نظافت مواجه هستند. با نگاهی به توالتهای عمومی در مجاورت تحتجمشید، پاسارگاد، پشت میدان نقشجهان و هر بنای تاریخی و توریستی دیگر عمق بیتوجهی بهداشتی به آنچه «سرویس بهداشتی» نامگذاری شده را آشکار میکند.
معضلی به این کوچکی تبدیل به یک مشکل بزرگ برای گردشگران خارجی بهخصوص بانوان گردشگر شده است تا حدی که راهنمایان تورهای مسافرتی باید از قبل نسبت به آن به مسافرین هشدار بدهند.
این مشکل برای مسافران سالمند که دچار نارساییهای کلیوی بوده و به دلیل درد زانو و کمر قادر با استفاده از توالت ایرانی نیستند مضاعف است.
فراهم کردن توالت فرنگی در مراکز گردشگری یک ضرورت عاجل برای تامین آسایش گردشگران است. تاسفبارتر از آن این است که بسیاری از سرویسهای بهداشتی عمومی حتی در فرودگاههای بینالمللی به دلیل عدم رسیدگی و بیتوجهی یا تهویه ندارند، یا فلاش توالت کار نمیکند، یا درب آن قفل نمیشود و یا صابون و مایع شستوشو ندارند.
در ممالک پیشرفته جهان توالت و حمام جزو تمیزترین نقاط ساختمان و در بهترین محل قرار میگیرد و حتی با نصب رادیو و پخش موزیک و نصب خوشبوکننده، استفاده از آن را به تجربهای دلپذیر تبدیل میکنند. حل این مشکل نیز هم به بخشخصوصی و هم به بخش دولتی مربوط میشود.
به نظر میرسد که سازمان میراث فرهنگی که متولی امور گردشگران است باید استانداردی برای سرویسهای بهداشتی تهیه نموده و هتلها، غذاخوریها، موزهها و مراکز مورد بازدید گردشگران را ملزم به رعایت آن استانداردها نماید.
ایرانیان مقیم خارج
کوتاهترین راه برای جذب گردشگر به ایران فراهم کردن زمینههای گردشگری ایرانیان مقیم خارج است که بنا به تخمینی بالغ بر سه میلیون نفر هستند.
بسیاری از این هموطنان شیفته میهن بوده و بالقوه میتوانند همچون سفرای فرهنگی ایران در سراسر جهان نقش ایفا نمایند در صورتی که به آنها به چشم یک هموطن نگاه شود.
با نگاهی به مهاجران سایر ممالک میتوان دریافت که یک جامعه مهاجر که در حالت آشتی با جامعه مادر باشد تا چه حد میتواند به رواج گردشگری و برقراری ارتباط با جامعه میزبان و لابی در دولت کشورهای میزبان نقش داشته باشد.
واقعیت این است که میلیونها ایرانی برای همیشه خاک ایران را ترک کرده و ساکن ممالک دیگر شدهاند ولی عشق و علاقهشان را به فرهنگ و سرزمین مادری از دست ندادهاند و این تعلق را به صورتهای گوناگون اعم از برگزاری مراسم و اعیاد و ترویج موسیقی و فرهنگ ایرانی و انتقال ارزشیهای ملی به کودکان و نسل دوم مهاجران نشان داده و میدهند.
بسیاری از این مهاجران و نسل دوم آنها مایل به سفر به سرزمین مادری خود هستند ولی ممانعتها و موانع کاذب و برخی خاطرات تلخ گذشته مانع این پیوند شده است. این مهاجران همچون مردم سرزمین میزبانشان هرساله مبلغی را برای گردشگری هزینه میکنند و در صورت فراهم بودن امکانات مناسب و مشوقانه میتوانند منبع درآمدی سرشار برای صنعت گردشگری ایران بشوند.
ترغیب بخشی از جمعیت مهاجر به انتخاب ایران به عنوان مقصد گردشگری سریعترین راه برای گسترش گردشگری در ایران بوده و فواید چندگانهای به همراه خواهد داشت. امید است که دولت اعتدال و تدبیر برای تحقق این هدف نیز تدبیری بیندیشد.
*عضو هیات علمی دانشگاه ایالتی کالیفرنیا
تعطیلی تالار «شمس» و غافلگیری «هم هوایی»
ایسنا- افسانه ماهیان که قرار بود از هفت مردادماه نمایش «هم هوایی» را در تالار «شمس» اجرا کند، گفت که بهطور ناگهانی با خبر شدیم تالار «شمس» تعطیل میشود و اجرای نمایش ما مدتی عقب میافتد.
این کارگردان و بازیگر تئاتر ادامه داد: برای اجرای نمایش «هم هوایی» در تالار «شمس» موسسه فارسیزبانان قرارداد بسته بودیم و تمام برنامهریزیها انجام شده بود بهطوری که حتی یک صفحه برای نمایشمان در سایت «تیوال» باز کرده بودیم اما ناگهان به ما گفته شد این تالار به خاطر تعمیرات تعطیل میشود و ما بسیار غافلگیر شدیم.
ماهیان درباره زمان شروع اجرای این نمایش در تالار شمس گفت: فعلا چیزی مشخص نیست البته به ما گفتهاند نمایشمان در اولویت اجرا قرار دارد تا هر وقت مشکلات سالن حل شد، اجرای ما به صحنه برود.
وی متذکر شد: این موضوع به شدت ما را غافلگیر کرد. تمام اعضای گروه برنامهریزی کرده بودند تا نمایش را در تاریخ مقرر اجرا کنیم اما به هر حال باز هم خوب است که قبل از شروع اجرای ما، این اتفاق افتاد و ناچار نشدیم نمایش را در میانه اجرا متوقف کنیم.
نمایش «هم هوایی» پیش از این در تالار «حافظ» به صحنه رفت و با استقبال تماشاگران روبهرو شد و پس از آن نیز در شیراز اجرا شد. قرار بود این نمایش همزمان با عید فطر از هفت مردادماه در تالار شمس موسسه فارسیزبانان (اکو) به صحنه برود.
متن این نمایش نوشته مهین صدری است و ستاره اسکندری، الهام کردا و سارا بهرامی بازیگران آن هستند.
این نمایش که در قالب تئاتر مستند به صحنه میرود و روایتگر داستان زندگی سه زن است که یکی از این زنان شهلا جاهد همسر غیررسمی ناصر محمدخانی است که با بازی ستاره اسکندری اجرا میشود.
شرایط جسمانی جعفر والی خوب است
ایلنا- پوریا والی درباره وضعیت جسمانی جعفر والی بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر که از چندی پیش به علت خونریزی شدید معده در بیمارستان ایرانشهر بستری شده است، گفت که در حال حاضر خدا را شکر شرایط جعفر والی نسبت به روزهای قبل خیلی بهتر است.
وی ادامه داد: جعفر والی هماکنون بهتر میتواند کلمات را ادا کند و وقتی سخن میگوید ما کلماتش را متوجه میشویم همچنین راه میرود و کارهای خود را انجام میدهد و در کل شرایط بسیار بهتری از لحاظ روحی و جسمی دارد.
خواهرزاده جعفر والی با اشاره به تداوم مراقبتهای پزشکی از این هنرمند که همچنان در بخش CCU به سر میبرد، عنوان کرد: دکتر تشخیص داده است که وی باید تا بهبودی کامل تحتنظر باشد و هنوز درباره ترخیص از بیمارستان حرفی زده نشده است اگر هم زمانی لازم باشد که جابهجایی صورت بگیرد حسین طاهری، رییس مرکز هنرهای نمایشی تصمیم خواهد گرفت.
پوریا والی در پایان اظهار کرد: فعلا قرار است جعفر والی بستری باشد تا شرایط بهتر شود البته شرایط جسمانیاش خوشبختانه فعلا خوب است و تنها احتمال دارد که یک آندوسکوپی دیگر هم
انجام شود.
جعفر والی از بازیگران و کارگردانان با سابقه تئاتر ایران چند روز قبل به دلیل خونریزی شدید معده و هوشیاری ضعیف به بیمارستان ایرانشهر منتقل شد و فعلا تحت مراقبت قرار دارد. این هنرمند کارگردانی نمایشهای پر مخاطبی چون «پالتو»، «آی با کلاهای بیکلاه»، «چوب به دستهای ورزیل» و «گاو» را برعهده داشته است.
سام قریبیان بازیگر یک نمایش شد
ایسنا- سام قریبیان به گروه بازیگران نمایش«یهکلیک کوچولو» پیوست. نمایش «یک کلیک کوچولو» نوشته محمدرضا کوهستانی و احمد سلیمانی است که از 31 تیرماه امسال در تالار «قشقایی» مجموعه تئاترشهر به صحنه میرود.
در این اثر نمایشی که پیش از این در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر روی صحنه رفته بود، علیرضا محمدی، آرش دادگر، آزاده صمدی، پریناز ایزدیار و نازنین فراهانی به عنوان بازیگر حضور دارند و به تازگی نیز سام قریبیان به گروه بازیگران این نمایش پیوسته است.
مهدی نیکروش طراحی صحنه و امیر اسمی طراحی پوستر و بروشور این نمایش را انجام میدهند. «یه کلیک کوچولو» نمایشی در سه اپیزود مختلف است که در هریک از آنها به نقد برخی معضلات اجتماعی برخاسته از زندگی مدرن شهری پرداخته شده است. این اثر نمایشی از 31 تیرماه امسال ساعت 19:30 به مدت 55 دقیقه و با قیمت بلیت 12 هزار تومان در تالار قشقایی اجرا میشود.
زمان و مکان تشییع پیکر منوچهر درفشه اعلام شد
مهر- هیاتمدیره انجمن فرهنگی هنری تصویرگران طی اطلاعیهای زمان تشییع پیکر منوچهر درفشه هنرمند تصویرگر را روز دوشنبه
30 تیرماه ساعت 10 صبح از مقابل خانه هنرمندان ایران اعلام کرد.
در اطلاعیه هیاتمدیره این انجمن آمده است:
منوچهر درفشه از متقدمان تصویرگری کشورمان درگذشت. هنر پرافتخار تصویرگری، یکی از چهرههای موثر خود در خلق تصویرهای خاطرهانگیز کتابهای درسی را از دست داد. درفشه آرام و بیهیاهو زندگی کرد و خوشنام و سربلند از میان ما رفت.
ضمن تسلی جامعه فرهنگی ایران و سپاس از همدردی ایشان و تشکر از معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیریت خانه هنرمندان ایران، اعلام میکنیم مراسم تشییع پیکر ایشان، دوشنبه ٣٠ تیر ٩٣ ساعت ١٠ صبح از مقابل خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد تا پیکر او در قطعه هنرمندان در بهشتزهرا به خاک سپرده شود.
منوچهر درفشه تصویرگر کتابهای درسی دهه 60 تا 70 روز گذشته بر اثر ایست قلبی از دنیا رفت.
ماجرای اکران نشدن دو فیلم مجوزدار چیست؟
ایسنا- پروانه نمایش فیلمهای سینمایی «پریناز» بهرام بهرامیان و «قصهها» رخشان بنیاعتماد، هفت ماه قبل صادر شده است اما هنوز این فیلمها اکران عمومی نشدهاند!
با روی کار آمدن حجتالله ایوبی بر مسند ریاست سازمان سینمایی دولت تدبیر و امید، امید میرفت که فیلمهای مشکلدار یا به قولی در کمد مانده دولت شمقدری مشکلاتشان حل شود.
23 آذرماه سال 92، کمتر از دو ماه به برگزاری جشنواره فیلم فجر، خبر پروانه نمایش رسمی دو فیلم به قولی مشکلدار دولت قبلی بهطور رسمی اعلام شد؛ لینک خبر رسمی پروانه نمایش «قصهها» و «پریناز» در 23 آذرماه.
این دو فیلم یعنی «قصهها» و «پریناز» تقریبا با گذشت هفت ماه از گرفتن پروانه نمایش رسمیشان هنوز اکران عمومی نشدهاند و تنها فیلم «قصهها» رخشان بنیاعتماد در جشنواره فیلم فجر، چند سانس به عنوان فیلم بخش مسابقه سینمای ایران به نمایش درآمد.
اما بهانه برای یادآوری پروانه نمایش این دو فیلم به این موضوع برمیگردد که طی دو هفته گذشته در یکی از روزنامهها به اشتباه خبر پروانه نمایش «قصهها» و «پریناز» (با تاریخ همان جلسه 23 آذرماه در روزنامه تیرماه) منتشر شد و برخی از سایتهای رسمی بدون توجه به تاریخ جلسه، خبر را به عنوان خبر جدید و به روز رویش کار و از پروانه نمایش «قصهها» و «پریناز» استقبال کردند، درحالی که فراموش شد این فیلمها 7 ماه پیش پروانه نمایش گرفتهاند ولی هنوز اکران عمومی نشدهاند.
از سوی دیگر تهیهکننده فیلم «پریناز» هم در یک مصاحبه اخیرا اظهار امیدواری کرده است که این فیلم در اکران دوم عیدفطر به نمایش درآید. (بدون اشاره به اینکه این فیلم هفت ماه است که پروانه نمایش گرفته است).
اکنون 10 ماه از حضور حجتالله ایوبی در مسند ریاست سازمان سینمایی میگذرد. در این مدت اگرچه او تلاش کرده تا مشکلات فیلمها را با تعامل حل کند و پروانه نمایششان صادر شود اما خیلی از این فیلمها هنوز رنگ پرده را به خود ندیدهاند.
برخی فیلمها مانند «خانه پدری» کیانوش عیاری و همچنین «قصهها» فقط در جشنواره فیلم فجر روی پرده رفتند و وضعیت اکران آنها مشخص نیست.
در میان برخی خبرهای غیررسمی هم حاکی از آن است که برخی فیلمها پروانه نمایش میگیرند و توصیه میشوند که فعلا اکران نشوند.
در این مدت «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو» تنها فیلمی بود که بر اساس تفاوتهای سلیقهای در دوره مدیریت گذشته به نوعی توقیف شده بود توانست در دوره جدید اکران شود اما هنوز تکلیف فیلمهایی (از دولت قبل) مانند «پاداش» و «خیابانهای آرام» کمال تبریزی، «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمیکیا، «خرس» خسرو معصومی و «صد سال به این سالها» سامان مقدم و... مشخص نشده است.
در فیلم «پریناز» فاطمه معتمد آریا، حمید فرخنژاد، طناز طباطبایی، فرهاد آئیش، شبنم قلیخانی، حسن نجاریان و مصطفی زمانی و... به ایفای نقش پرداختهاند.
در خلاصه داستان این فیلم آمده است که دختر بچهای خانواده خود را از دست داده و قرار است از سوی خانواده مادرش نگهداری شود اما در خانواده جدید ماجراهایی برایش رخ میدهد که... .
فیلم «قصهها» که در سال 90 با نگاهی به شخصیت فیلمهای قبلی بنیاعتماد ساخته شده است در آن بازیگرانی مانند گلاب آدینه، صابر ابر، فرهاد اصلانی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، ریما رامینفر، حبیب رضایی، عاطفه رضوی، مهراوه شریفینیا، محمدرضا فروتن، شاهرخ فروتنیان، باران کوثری، پیمان معادی، فاطمه معتمدآریا، حسن معجونی، مهدی هاشمی و... ایفای نقش کردهاند.