موراکامی، ناکام بزرگ نوبل ادبیات؛ پاتریک مودیانو فرانسوی نوبل را به خانه برد
نوبل ادبیات را باید مهم‌ترین جایزه ادبی جهان بدانیم. جایزه‌ای که هر ساله نام نویسنده‌ای بزرگ را رویش هک می‌کنند و این چنین او در تاریخ ماندگار می‌شود. خیلی‌ها امسال منتظر بودند جایزه نوبل روی خوشی به نویسندگان آسیایی نشان دهد و هوراکی موراکامی، رمان‌نویس ژاپنی که خیلی‌ها او را بخت اول نوبل امسال می‌دانستند، جایزه را به خانه ببرد اما این‌طور نشد، پاتریک مودیانو فرانسوی در حالی که اسمش بین بخت‌های نوبل نبود، از سطرهای کتابش بیرون آمد و جایزه را از آن خود کرد.
آکادمی سوئدی در مراسم معرفی برنده نوبل ادبیات 2014 «هنر خاطره‌پردازی و سادگی سطح بالای» پاتریک مودیانو فرانسوی را ستود و او را شایسته دریافت مهم‌ترین جایزه ادبی جهان دانست.مودیانو 69 ساله پانزدهمین نویسنده فرانسوی است که جایزه 700 هزار پوندی نوبل را به خود اختصاص می‌دهد. او با کسب این افتخار دنباله‌روی راه «آندره ژید»، «آلبر کامو» و «ژان پل سارتر» شده است.
پیتر انگلوند، دبیر دایمی آکادمی نوبل درباره این انتخاب گفت: مودیانو نویسنده‌ای قابل دسترسی است و کارهای او دشوار نیستند. می‌شود گفت نگاه او خیلی ساده است، چون سبک شسته‌رفته، ساده و بی‌آلایشی دارد. اگر صفحه‌ای از یک کتاب را باز کنید، می‌شود حدس زد متن آن از مودیانو است؛ خیلی ساده، با جملات کوتاه و بی‌پیرایه ... اما کارهای او در عین سادگی خیلی سطح بالا هستند.
انگلوند در ادامه سخنانش مودیانو را «مارسل پروست» دوران خود خواند و افزود: این پروژه متفاوتی است که زمانی پروست آن را به دست گرفت. یکی از موضوعات محوری کارهای مودیانو مشکلات بازگشت به گذشته است؛ عدم دسترسی به گذشته، درک نکردن و عدم موفقیت در تسلط بر آن.
اما برنده نوبل شدن مودیانو چندان هم غافلگیرکننده نبود. وب‌سایت معروف «لد بروکس» او را چهارمین شانس کسب نوبل ادبیات 2014 دانسته بود. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شد هاروکی موراکامی، نویسنده ژاپنی یا «نگوگی وا تیونگ» کنیایی در این دوره جایزه را به خانه ببرند. در سال‌هایی معرفی برنده نوبل در آکادمی استکهلم تعجب آنهایی را که انتظار داشتند نویسنده مردی سفیدپوست و اروپایی این افتخار را از آن خود کند، برمی‌انگیخت. سال گذشته، «آلیس مونرو» داستان‌نویس زن کانادایی به‌عنوان برنده معرفی شد.
انگلوند درباره برگزیدن برنده این دوره گفت: ما براساس نقل‌قول‌ها کار نمی‌کنیم. تنها تلاش داریم جایزه را به بهترین نویسنده اعطا کنیم و خیلی خودمان را درگیر مسایلی از این دست که امسال باید جایزه را به نویسنده‌ای از فلان قاره یا جنسیت بدهیم، نمی‌کنیم.
فرانسوا هولاند، رییس‌جمهور کشور فرانسه هم در تبریک این افتخار بین‌المللی گفت: جمهوری فرانسه از دریافت این امتیاز بین‌المللی که همان اعطای جایزه نوبل به یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان ماست، به خود افتخار می‌کند. پاتریک مودیانو پانزدهمین فرانسوی است که چنین افتخار بزرگی را کسب کرد و با این کار تاثیر بسزای ادبیات ما را تایید کرده است.
به گزارش گاردین، مانوئل والس، نخست‌وزیر این کشور نیز در پیامی، مودیانو را «نویسنده ادبیات موجز و نافذ» توصیف کرده و گفته است: مودیانو بی‌شک یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان ما طی سال‌های اخیر است.
مودیانو که فردی خجالتی محسوب می‌شود و کمتر در مجامع عمومی حضور فعال دارد، هنوز هیچ اظهارنظری درباره برنده‌شدنش نکرده و آکادمی نوبل هم هنوز موفق به برقراری تماس با او نشده است.
«خیابان بوتیک‌های تاریک»، «محله گمشده»، «سفر ماه عسل»، «تصادف شبانه»، «آه ای سرزمین محبوب من» و «افق» از معروف‌ترین آثار برنده نوبل ادبیات 2014 محسوب می‌شوند.
پاتریک مودیانو جایزه خود را روز دهم دسامبر در مراسم رسمی که همزمان با سال‌روز درگذشت «آلفرد نوبل»، بنیان‌گذار شش جایزه بین‌المللی نوبل است، دریافت خواهد کرد.
از برنده نوبل ادبیات بیشتر بدانیم
خجسته کیهان می‌گوید: پاتریک مودیانو، برنده جایزه نوبل ادبیات 2014، نویسنده مهمی است که نثرش مثل کریستال روشن است و آثارش مثل موسیقی در ذهن می‌ماند.
این مترجم ادبیات فرانسه درباره پاتریک مودیانو گفت: مودیانو 69 ساله و فرانسوی است اما پدری ایتالیایی دارد و قبل از گرفتن نوبل، جایزه‌های مهمی را دریافت کرده است. آخرین جوایز خود را هم سال 2012 از اتریش و سال 2010 از فرانسه گرفته است. وی جایزه‌های مهمی چون گنکور و جایزه آکادمی ملی فرانسه را هم در کارنامه‌اش دارد.
وی افزود: آکادمی نوبل دلیل اهدای این جایزه به مودیانو را پرداختن او به گم‌شدگی هویت انسان دانسته است. گم‌شدگی تم اصلی آثار اوست. شهرت او به این دلیل است که از حمله نازی‌ها به فرانسه نوشته و زندگی کلیمی‌ها را شرح داده است.
کیهان یکی از وقایع مهم زندگی مودیانو را آشنا شدن او با رمون کنو دانست و گفت: کنو دوست مادر مودیانوست و حتی به او تدریس خصوصی می‌داده و وقتی می‌بیند او به نوشتن علاقه دارد، مودیانو را به نشر گالیمار در فرانسه معرفی می‌کند. این انتشارات اولین رمان او «میدان اتوال» را منتشر می‌کند که نام میدانی مهم در فرانسه است.
این مترجم درباره جایگاه این نویسنده در ادبیات فرانسه هم گفت: نویسنده‌ای که گنکور و جایزه آکادمی ملی فرانسه را ببرد که مهم‌ترین جوایز ادبی فرانسه هستند، مسلما نویسنده‌ای مهم است. وی 40 اثر شامل رمان، نمایشنامه، فیلمنامه و داستان کوتاه نوشته و درباره او می‌گویند نویسنده‌ای است که نثرش مثل کریستال روشن است و آثارش مثل موسیقی در ذهن می‌ماند.
مودیانو بعد از برنده نوبل شدن چه گفت؟
اولین سخنان «پاتریک مودیانو» بعد از برنده نوبل شدن که در مصاحبه‌ای تلفنی به زبان فرانسوی مطرح شد، از طریق وب‌سایت رسمی جایزه نوبل ادبیات منتشر شد.
پاتریک مودیانو نویسنده فرانسوی که 17 مهرماه جایزه نوبل ادبیات 2014 را به خود اختصاص داد، اولین مصاحبه‌اش را با «هلن هرنمارک» نماینده جایزه نوبل به زبان فرانسوی و از طریق تلفن انجام داد.
متن این مکالمه تلفنی به شرح زیر است:
شما خبر برنده‌شدن‌تان را کجا شنیدید؟
راستش در خیابان بودم. بله در خیابان بودم که دخترم به من اطلاع داد.
اوه! دخترتان به تلفن همراه‌تان زنگ زد؟
بله، خیلی تحت‌تاثیر قرار گرفتم. این خبر به‌طور خاصی برایم لذت‌بخش بود چرا که من یک نوه سوئدی دارم.
شما کجا بودید؟ در مرکز پاریس؟ دقیقا در کدام خیابان؟
اوه! دقیقا کنار باغ «لوکزامبورگ» بودم.
کسب نوبل ادبیات برایتان چه معنایی دارد؟
اول از همه خیلی غیرمنتظره بود و جایزه‌ای بود که هرگز فکر نمی‌کردم دریافت کنم... این اتفاق واقعا روی من اثر گذاشت و مرا بسیار احساسی کرد.
شما زمان زیادی است که به نویسندگی مشغولید، چه می‌نویسید؟
خب، من خیلی زود یعنی در بیست و چندسالگی نوشتن را شروع کردم. حالا دیگر خیلی وقت از آن زمان گذشته است. خیلی طبیعی است. آن هم بخشی از زندگی من شده است.
شما تاکنون 20 یا 30 کتاب نوشته‌اید. آیا کتاب به‌خصوصی است که برایتان لذت بیشتری به همراه داشته و بیش از دیگر کارهای‌تان برایتان مهم باشد؟
ببینید، خیلی سخت است. من همیشه حس می‌کردم دارم یک کتاب می‌نویسم. این به این معناست که 45 سال است در حال نگارش یک کتاب به روشی منقطع هستم. تو حتی خوانندگان خود را نمی‌شناسی.
حالا که در جهان مشهور شده‌اید، کدام‌یک از کتاب‌هایتان را به همه توصیه می‌کنید؟
من همیشه تصور می‌کنم که آن آخرین کتابم باشد.
عنوان آن چیست؟
نام این کتاب «برای اینکه در محله گم نشوی»(Pour que tu ne te perdes pas dans le quartier) است و موضوع آن، از دست دادن چشم‌اندازهای اطراف‌مان است. آخرین کتاب همیشه آنی است که پیشنهادش می‌کنم، چون آن کتاب تو را ترک می‌کند...
آیا دوست دارید بیشتر بنویسید؟
بله، بله.
امشب را با خانواده جشن می‌گیرید؟
بله، بله می‌خواهم با خانواده‌ام باشم. با نوه سوئدی‌ام که بسیار برایم شیرین است و مرا خیلی دوست دارد. من جایزه‌ام را به او تقدیم می‌کنم. هرچه باشد او اهل آن کشور است.
آیا در دسامبر به سوئد می‌روید؟
بله، بله حتما.
با تمام اعضای خانواده‌تان؟
(باخنده) بله. بله.
آیا خانواده بزرگی دارید؟
نه، نه واقعا. فقط دو دختر و یک نوه دارم. بنابراین خانواده‌مان چندان بزرگ نیست.
به گزارش وب‌سایت رسمی جایزه نوبل ادبیات، پاتریک مودیانو در پایان مصاحبه‌اش نگران پیچیده‌بودن حرف‌هایش بود و باز هم تکرار کرد از دریافت این افتخار بین‌المللی خیلی تحت تاثیر قرار گرفته است.
نظر محمد یعقوبی درباره بازسازی تئاتر شهر؛
مدیران پیش از تخریب به تاسیس فکر کنند
یک نمایشنامه‌نویس و کارگردان معتقد است مدیران هنری باید پیش از تخریب سالن در تئاتر شهر جایگزینی برای اجرای نمایش‌ها در نظر می‌گرفتند. این هنرمند همچنین بر شفاف‌سازی در زمینه آنچه قرار است در پایان کار رخ دهد تاکید کرد.
یعقوبی در رابطه با بازسازی تئاتر شهر اظهار داشت: قرار است دو سالن نمایش را از دست بدهیم و مسوولان هم برای آنچه در نظر دارند توجیه منطقی مطرح می‌کنند؛ اینکه ساختمان تئاتر شهر از نظر ایمنی دچار مشکلاتی است که می‌تواند برای حاضران در مجموعه خطر ایجاد کند. اما‌ای کاش به توجیه باور عمومی درباره آنچه قرار است رخ دهد هم فکر می‌کردند.
این نمایشنامه‌نویس و کارگردان ادامه داد: باور عمومی این است که هربار ساخت‌وسازی در تئاتر شهر اتفاق افتاد کار برخلاف انتظار خراب‌تر شد. به‌ویژه با تجربه سال 86 بازسازی تئاتر شهر که مشکلات ناشی از آن تا امروز هنرمندان و بنای ساختمان را آزرده است.
یعقوبی بر لزوم ارایه توضیحات توسط مسوولان بازسازی درباره آنچه قرار است در تئاتر شهر رخ دهد، تاکید کرد و اظهار داشت: در شرایط حرفه‌ای ابتدا 3D طرح موردنظر آماده می‌شود و کارشناسان و رسانه‌ها به سادگی می‌توانند نسبت به آنچه قرار است اتفاق بیفتد آگاهی پیدا کنند.
وی خاطرنشان کرد: اصلا درست نیست ابتدا برنامه و طرحی اجر شود، بعد به این نتیجه برسیم خرابکاری شده است. ساخت‌وساز در تئاتر شهر اصلا نباید به دست افراد نابلد بیفتد، به‌ویژه که طرح‌های دولتی به شدت مستعد چنین اتفاقی هستند؛ تجربه بازسازی قبل هم همین نکته را تایید می‌کند.
کارگردان نمایش «یک دقیقه سکوت» افزود: به نظرم بهتر بود مدیران ابتدا اصل شفاف‌سازی را در دستور کار قرار می‌دادند.
قطعا امنیت تماشاگران و هنرمندان برای مسوولان اهمیت داشته که ترجیح دادند انتقادها را به جان بخرند و بازسازی را آغاز کنند اما بهتر بود اطلاعات بیشتری ارایه می‌کردند تا نگرانی‌ها برطرف شود.
یعقوبی همچنین ساخت دو سالن پیش از تخریب را در اولویت دانست و گفت: باتوجه به اینکه از کمبود زیرساخت و سالن مجهز رنج می‌بریم، بهتر بود مسوولان پیش از تخریب دو سالن مهم در تئاتر شهر به فکر ساخت می‌افتادند. چنان‌که شاهدیم محدوده چهارراه ولیعصر و کریمخان کاربری تئاتری پیدا کرده و در نظر گرفتن جایگزین کار چندان دشواری نبود.
این نمایشنامه‌نویس در پایان اظهار داشت: امروز در شرایطی قرار داریم که توقع خانواده تئاتر برای ساخت سالن جایگزین و استدلال معاونت هنری در زمینه امنیت بنا و مخاطب در تئاتر شهر به یک نسبت بر حق است.
رقابت 83 فیلم در بخش خارجی‌زبان اسکار
مهر- 83 کشور فیلم‌های خود را برای شرکت در بخش فیلم خارجی‌زبان هشتاد و هفتمین جوایز اسکار ارسال کرده‌اند که شمار آنها به طور مشخص از 76 فیلمی که سال گذشته فرستاده شده بود، پیشی می‌گیرد.
امسال چهار کشور جدید از جمله کوزوو، جزایر مالت، موریتانی و پاناما نیز برای اولین بار وارد این رقابت شده‌اند.
نکته جدید دیگر مراسم امسال این است که علاوه بر نام کشور برنده، نام کارگردان فیلم نیز روی مجسمه اسکار حک خواهد شد.
از ایران فیلم «امروز» به کارگردانی رضا میرکریمی نامزد شرکت در این بخش شده است.
پنج مدعی نهایی برنده شدن جایزه اسکار فیلم خارجی زبان روز پانزدهم ماه ژانویه 2015 به همراه نامزدهای تمام بخش‌های دیگر مشخص خواهند شد اما یک هفته قبل از آن، آکادمی اسکار لیستی شامل 9 فیلم را که به مرحله نیمه‌نهایی انتخاب اسکار راه پیدا کرده‌اند، منتشر می‌کند.
هر کشور می‌تواند یک فیلم ارسال کند که انتخاب آن فیلم بر عهده خودش خواهد بود. هر فیلمی که در تقویم سال 2014 در ایالات‌متحده نمایش داده شود می‌تواند در بخش‌های دیگر اسکار نیز شرکت کند. آخرین فیلم خارجی‌زبان که موفق به دریافت نامزدی بهترین فیلم سال نیز شد، «عشق» محصول سال 2012 بود.
بخش اسکار خارجی‌زبان، از سال 1956 به وجود آمده و هر سال یک برنده انتخاب کرده است.
آخرین مهلت ارسال فیلم‌های خارجی زبان روز اول ماه اکتبر بود و از آن موقع تا به حال کمیته بررسی فیلم‌های خارجی‌زبان در حال مطالعه فیلم‌های ارسالی بود تا مطمئن شود که در عصر تهیه چند ملیتی فیلم‌ها، تمامی فیلم‌ها به اندازه کافی دین خود را به کشورشان ادا می‌کنند. این کمیته همچنین تاریخ اکران فیلم‌ها در کشور خودشان (بین روزهای اول اکتبر 2013 تا سی‌ام سپتامبر 2014) را نیز مورد بررسی قرار داد.
شماری از فیلم‌های ارسال‌شده عبارتند از:
آرژانتین: «داستان‌های ماجراجویانه» به کارگردانی دامیان زیفرون/ بلژیک: «دو روز، یک شب» به کارگردانی ژان- پیر داردن و لوک داردن/ کانادا: «مامی» به کارگردانی زیویر دولان/ چین: «بلبل» به کارگردانی فیلیپ مویل
دانمارک: «غم و شادی» به کارگردانی نیلز مالمروس /فرانسه: «سن لوران» به کارگردانی برتراند بونلو
ایران: «امروز» به کارگردانی رضا میرکریمی/ لهستان: «آیدا» به کارگردانی پاول پاولیکوسکی
روسیه: «لویاتان» به کارگردانی آندری زویاگینتسف/ سوئد: «فورس ماژور» به کارگردانی روبن اوستلوند
نروژ: «1001 گرم» به کارگردانی بنت همر
نمایشگاهی از تصاویر خاطره‌انگیز «خونه مادربزرگه»
ایسنا- خانه هنرمندان ایران این روزها میزبان مجموعه عکس‌های حمید جبلی از پشت صحنه مجموعه تلویزیونی «خونه مادربزرگه» و مجموعه پوسترهایی از تئاتر عروسکی در ایران است.
نمایشگاه عکس‌های حمید جبلی 17 مهرماه در تالار میرمیران خانه هنرمندان ایران با حضور این هنرمند افتتاح شد.
حمید جبلی درباره این تصاویر گفت: این عکس‌ها مجموعه تصاویری از برنامه تلویزیونی کودک «خونه مادربزرگه» است که 27 سال پیش ضبط شده است. این تصاویر به صورت نگاتیو گرفته شده‌اند و این نمایشگاه در برنامه‌های جنبی جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی قرار دارد.
وی افزود: درباره گزینش عکس‌ها هم باید بگویم که من و ابراهیم حسینی، دبیر اجرایی این دو نمایشگاه، این گزینش را انجام دادیم و تصمیم داشتیم که عوامل پشت صحنه هم در عکس‌ها دیده شوند.
این کارگردان سینما و تلویزیون درباره انتقال این نمایشگاه از کاخ گلستان به خانه هنرمندان ایران گفت: این تصاویر در کاخ گلستان دیده نمی‌شدند بنابراین تصمیم گرفته شد که برای افزایش بازدیدکنندگان این آثار به خانه هنرمندان ایران منتقل شوند.
جبلی درباره نمایشگاه پوستر و تصویرسازی که در یکی دیگر از تالارهای خانه هنرمندان ایران در کنار این نمایشگاه عکس افتتاح شده است، گفت: ابراهیم حسینی آرشیو ارزشمند خود را در اختیار این جشنواره تئاتر عروسکی قرار داد و به پیشنهاد مرضیه برومند قرار شد که این تصاویر و مجموعه عکس‌های من به نمایش دربیاید.