شعر؛ از بیان احساسات تا واقعیتهای بیرونی: آتشی در خرمن جان
فریدون مشیری، شاعر بزرگ ایرانزمین در گفتوگویی که سالها پیش با او داشتم، گفت: «من یادداشتکننده فرمانهای ذهنم هستم و آنچه را که مغزم تراوش میکند، آرایش و پیرایش کرده، هدف خود و وضعیت انسانی را به آن میافزایم».
شاعر فقید در ادامه خاطرهای را برایم تعریف کرد: «یک روز سرد زمستانی در حالی که از حاشیه پیاده روی نزدیک منزل گذر میکردم، چشمم به گلهایی افتاد که از شدت سرما سر در گریبان برده بودند، بلافاصله این فرمان در ذهنم صادر شد:
این همه گلهای از سرما کبود...».
زندهیاد مشیری در ادامه اضافه کرد: «لحظاتی بعد احساس کردم که دنباله فرمان به خودی خود راه گرفته است: خندههایتان را که از لبها ربود؟ و من که با نیت شعر سرودن از خانه بیرون نیامده بودم، ناگاه خود را در برابر سیلی از واژههای همگون، با احساس درونیام و واقعیت آن صبح سرد رودررو دیدم و بیت بعدی هم سروده شد؛ مهر هرگز این چنین غمگین نتاخت/ باغ هرگز این چنین تنها نبود...».
فریدون مشیری در نهایت گفت: «هیچگاه با قصد قبلی به سرودن و ساختن شعر نپرداختم بلکه با جرقهای با شعلهای سر کشیده و به دنبال آن آتشی که به خرمن جان افتاده است».
شعر چیزی نیست که بتوان نشست و آن را ساخت، اما بودهاند کسانی که به ویژه از اواخر صفویه تا انقلاب مشروطیت ابتدا قافیه را مشخص میکردند و بعد با نشاندن واژههایی اغلب غیرقابل درک و احساس کنار یکدیگر، نوشتههایی را در اوزان مختلف به نام شعر به تعبیری صادر میکردند؛ «شعر» باید در ذهن و وجود شاعر باشد تا با دیدن و شنیدن و لمس کردن احساسات درونیاش از یک طرف و آنچه در اطرافش میگذرد از سوی دیگر به آن جان و روح بدهد.
به قول فروغ فرخزاد، «شاعر باید اول خودش را بسازد و کامل کند، بعد از خودش بیرون بیاید و به خودش مثل یک واحد از هستی و وجود نگاه کند تا بتواند به تمام دریافتها، حسها و فکرهایش یک حالت عمومی ببخشد.»
اگر قرار باشد با زور یک حس و حال عاطفی و عاشقانه یا یک واقعیت اجتماعی بدون شناخت و لمس آن به عنوان شعر به مخاطب ارایه شود، بدون تردید موفق نخواهد بود.
از انقلاب مشروطیت به این سوی، شعر فارسی با دگرگونی زیادی روبهرو شده و توانسته با بیرون آمدن از قید و بندهای صنایع شعری خود را به میان مردم برساند.
بدون تردید پاره کردن قید و بندهای صنایع شعری به معنای آشفتگی و از میان برداشتن هرگونه وزن، ریتم و آهنگ نیست.
یکی از تفاوتهای اصلی شعر با نثر به آهنگین بودن آن برمیگردد و به همین دلیل است که با شعر بهتر میتوان با مخاطب رابطه برقرار کرد.
در سالهای اخیر در شعر ایران، جوانهایی برخاستهاند که اگر خود را جدی بگیرند، اگر بیشتر بخوانند و بیشتر خود و جهان را بشناسند به بلوغ خواهند رسید. شعر جوان حمایت میخواهد تا بالنده شود، در حالی که متاسفانه شرایط نشر ما بهگونهای است که به قول ناشران، چاپ کتاب شعر و به ویژه اگر شاعرش جوان باشد، صرف نمیکند. شاعر جوان شعرهایش باید چاپ شود، معرفی و نقد شود تا اگر استعداد دارد و شعر در درونش میجوشد، بتواند به تعالی برسد.
به تازگی دفتر شعری به نام «جادوی غزلهایم» از شاعری جوان به نام مهرگان مهدویوش که انتشارات شانی آن را روانه بازار کرده به دستم رسیده که از وجود یک استعداد خام اما سرشار از احساس و شوق بودن و دوست داشتن خبر میدهد.
در «جادوی غزلهایم» با شاعری طرف هستیم که با وجود برخی لغزشهای وزنی نشان میدهد که با ساختار شعر آشنایی دارد اما آشنایی با ساختار و ریختن واژههای زیبا در قالب بیتهایی موزون و در نهایت «وصف حال» خود را برای مخاطب بیان کردن در شرایط کنونی جهان کفایت نمیکند؛ جوانی که استعداد دارد باید با گذر از شعر غریزی ضمن عاشق ماندن به اطراف خود بیشتر نگاه کند.
گرچه این وصف کمی نزد شما خودبینیست
من غزلهایم به دنیای سخن، تزئینیست
استوارند چو زنجیرهی فولادی که؛
پیکر محکمشان زیر لعابی چینیست
چون از آغاز کلامم غزلم طوفانیست
سحر جادوی غزل گشتنتان تضمینیست
ذهن من بوم و دلم رنگ و خودم نقاشم
روی کاغذ کلماتم، اثر رنگینیست
شعر دیگر شعرا جامه اگر تن دارد
شعر من پیرهنش، غنچهی فروردینیستسه نمایش جدید در مجموعه ایرانشهر روی صحنه میرود
گروه فرهنگ- سه نمایش «مسافرهای عزیز، گورشون رو گم کنن لطفا» به کارگردانی صابر ابر، «تن تن و راز قصر مونداس» به کارگردانی آروند دشت آرای و «یادداشتی برای سهراب» به کارگردانی اصغر خلیلی اجراهای خود را در تالارهای نمایشی مجموعه ایرانشهر آغاز میکنند.
دو نمایش «مسافرهای عزیز...»، کار صابر ابر و نویسندگی سینا آذین با بازی مهناز افشار و ستاره پسیانی و «یادداشتی برای سهراب» به کارگردانی اصغر خلیلی با بازی فرزاد حسنی، کامران تفتی و زری اماد پس از اجراهای نمایش «هملت» در تالار استاد سمندریان به صحنه میروند. همچنین نمایش «تن تن و راز قصر مونداس» از آروند دشت آرای، با بازی محسن حسینی، امیرحسین طاهری، حسن معجونی، سعید چنگیزیان، سحر دولتشاهی و کاظم سیاحی از پنجم بهمنماه در سالن شماره یک، پس از اخذ مجوز از سوی مرکز هنرهای نمایشی اجرا میشود.
مجموعه تماشاخانه ایرانشهر هماکنون با دو نمایش «درخت بلوط» کاری از گروه تئاتر «نقشینه» با بازی رضا مولایی و... از ساعت 18:30 در سالن شماره یک و «هملت» کاری از رضا گوران با بازی آتیلا پسیانی، صابر ابر، ستاره پسیانی، بهناز جعفری و داریوش موفق از ساعت 19 در سالن استاد سمندریان میزبان دوستداران هنرهای نمایشی است.
علاقهمندان برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص سایر اخبار هنری مجموعه ایرانشهر میتوانند از طریق شمارههای 88814115، 88814125 و 88814126 با این مجموعه در ارتباط باشند.
ضیاء موحد در جشن 70 سالگیاش شناسنامهها اعتبار ندارند
گروه فرهنگ- سیدضیاء موحد، شاعر و استاد فلسفه و منطق با حضور در جشن تولد 70 سالگی خود که 10 دیماه با عنوان «گلگشت» در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد، با شوخی و کنایه از عدهای انتقاد کرد و درباره سالگرد تولد خود نیز با کنایه حرف زد.
به گزارش ایسنا، در ابتدای این مراسم علیاصغر محمدخانی، معاون فرهنگی شهر کتاب پس از تبریک گفتن به مناسبت تولد ضیاء موحد و خواندن شعر «گلگشت» این شاعر گفت: دکتر موحد برای اهل ادب و فلسفه چهرهای شناختهشده است. ایشان متولد 12 دیماه 1321 در اصفهان و دارای درجه کارشناسی ارشد فیزیک و دکترای فلسفه هستند.
محمدخانی در ادامه با اشاره به شخصیت موحد گفت: چند نکته از ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی ایشان همیشه برای من درسآموز بوده است. دکتر موحد کمگوی و گزیدهگوی، دقیق و نکتهسنج هستند و از تکرار پرهیز میکنند. ذهن منطقی و ذوق ادبی را با هم یکجا جمع کردهاند. ظاهر جدی و غیرمنعطف دارند که من آن را به منطق تشبیه میکنم اما وقتی وارد دنیای درونی او میشوید به دنیای شعر، ادبیات، دوستی و صداقت میرسید. رعایت انصاف و صریحگویی، ویژگی دیگر دکتر موحد است. نقدها و گفتوگوهای ایشان درباره بزرگان معاصر ما از جمله جلال، اخوان، ابتهاج، حسابی و دیگران همیشه بحثبرانگیز بوده است. ایشان عقیدهشان را صریح بیان میکنند و برای سخنانشان استدلال دارند و به ما میآموزند که درباره بزرگان معاصرمان مطلقاندیش نباشیم. در این زمانه که نقد جدی باعث کدورت میشود، سالها شاهد رنجشهایی بودهام که از نقدهای ایشان رخ داده است اما هیچکدام باعث نشده که ایشان از مواضع علمی خود کوتاه بیایند. تنها میکوشند کمتر رنجش پیش بیاید. یکی دیگر از ویژگیهای دکتر موحد، طبع بلند ایشان در موقعیتهای مختلف است. دیگر اینکه عهد دوستی را به خوبی پاس میدارند. در تلاطمهای مختلف همیشه نگران جوانان و به فکر کمک به آنها هستند. دعا میکنیم سالهای سال دکتر موحد سالم و پرکار باشند و همواره نامشان پاینده باشد.
بعد از سخنان دوستان و آشنایان موحد و چهرههای ادبی و فلسفی، ضیا موحد از لطف و محبت میزبانان و دوستان خود تشکر کرد و گفت: من به اقتضای احترام به سروران عزیزم مجبورم که همه حرفهایی را که زدند، تصدیق کنم. بارها به آقای محمدخانی اصرار کردم که به دوستان زحمت ندهد و این به چند دلیل بود؛ یکی اینکه به قول یکی از دوستان الان بچهها همه 70 سالشان است. این شناسنامهها اصلا اعتباری ندارند. بعضی همسالان من «صغر سن» گرفتهاند. اینکه پدر من 70 سال پیش رفته و چنین شناسنامهای را گرفته که دلیل نمیشود من 70 ساله باشم باید منطقی فکر کنیم.
موحد در ادامه این مراسم شعری خواند و توضیح داد: من اهل شعر خواندن در محافل و مجالس نیستم اما اینجا شعری را به مناسبتی میخوانم که تاریخ سرودنش سال 59 است، یعنی حدود 40 سال قبل. در عنفوان جوانی روزی از پارکی میگذشتم، نزدیک ظهر بود و نیمکتی توجهم را جلب کرد که یک عده از مردان بازنشسته روی آن نشسته بودند. وقتی به خانه رسیدم، شعر پارکها را نوشتم.
موحد سپس شعر پارکها را خواند که بند آخرش این بود: «خدایا مرا به نیمکتهای پیش از ظهر پارکها مرسان.»
وی که در حضور علی موسوی گرمارودی در این مراسم سخن میگفت، سپس عنوان کرد: از آنجایی که من همیشه باید یک چیز تند بگویم، بعضیها به خاطر مد روز و از قافله عقب نمادن به راه میآیند. بعضی از آنها همان اول میفهمند و برمیگردند، بعضیها هم مقداری راه میآیند، برمیگردند و حتی توبه و استغفار میکنند و حتی به کسانی که آن راه را رفته و موفق شدهاند، جسارت و اهانت هم میکنند. همه شعر «هرکس که بداند و بداند که بداند...» را شنیدهاید. من میخواهم حرفهایم را با بیتی تمام کنم که قدمای معاصر اضافه کردهاند: «هرکس که نداند و نخواهد که بداند / باید کمکش کرد که در جهل بماند».
در این مراسم یوسف اباذری، محمدعلی موحد، منوچهر بدیعی، شهین اعوانی، حسین معصومی همدانی، محمود یوسف ثانی، حافظ موسوی، موسوی گرمارودی و... حضور داشتند.
برای میزبانی جشنواره فجر: تجهیز سینماهای تهران به امکانات دیجیتال
گروه فرهنگ- محمدرضا عباسیان، دبیر سیویکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر از مجهز شدن سالنهای سینمایی میزبان جشنواره به امکانات دیجیتال خبر داد و افزود که تمامی سینماهای نمایشدهنده فیلمهای جشنواره در تهران برای میزبانی جشنواره فجر به امکانات دیجیتال مجهز خواهند شد.
به گزارش روابط عمومی سیویکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر، وی با اعلام این خبر افزود: تجهیز سالنهای سینما به امکانات پخش دیجیتال مزیتهای گستردهای دارد که قطعا، آغاز آن در جشنواره سیویکم یک اقدام اساسی، ماندگار و پویایی خواهد بود که به نفع سینما، فیلمها و فیلمسازان است.
به گفته وی، کیفیت پخش قوی، کیفیت رنگ و نور، نبود مشکلاتی از نوع نرسیدن کپیها با سیستم دیجیتال منتفی میشود. سیستم پخش دیجیتال در اکثر کشورهای دنیا رایج است. سازمان سینمایی هم از مدتی پیش درصدد تجهیز کردن سالنهای سینما به این سیستم بوده است.
دبیر سی و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر معتقد است به لحاظ کیفیت پخش سیستم دیجیتال بسیار قویتر از سیستم آنالوگ است و رنگ و نور در این سیستم از کیفیت بیشتری برخوردارند.
همچنین به لحاظ هزینه هم به نفع سینماست ضمن اینکه سیستم دیجیتال برای آثار سینمایی امنیت زیادی دارد این در حالی است که فیلمسازان میتوانند قبل از پخش کیفیت آثار خود را به لحاظ نور و رنگ بررسی کنند و نگرانی نداشته باشند.
وی اضافه کرد: دیجیتالی کردن سیستم پخش در سینماهای کشور یک راهبرد جدی سازمان سینمایی بوده است و امیدواریم با سی و یکمین جشنواره فیلم فجر کلید این تحول به صورت اساسی و گسترده زده شود.
مرتضی ثاقبفر درگذشت
ایلنا- مرتضی ثاقبفر، جامعهشناس، نویسنده، مترجم و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران صبح دوشنبه 11 دیماه در بیمارستان رسول اکرم تهران درگذشت.
فرحناز خمسهای، همسر مرحوم ثاقبفر ضمن اعلام این خبر گفت که در حال تلاش برای دفن پیکر این مرحوم در قطعه نامآوران هستند.
مرحوم مرتضی ثاقبفر از روز جمعه به علت پارگی شاهرگ مغز در بیمارستان رسول اکرم بستری شده بود و از عصر یکشنبه به کما فرو رفته بود.
ثاقبفر در ۱۳۲۱ در تهران به دنیا آمده است. او دارای دانشنامه کارشناسی ارشد جامعهشناسی از دانشگاه رنه دکارت فرانسه است. از وی تاکنون بیش از یکصد جلد کتاب، تالیف و ترجمه منتشر شده است که اکثر آنها جزو کتابهای مرجع در حوزه جامعهشناسی و تاریخ و فرهنگ ایران به شمار میآیند. «شاهنامه و فردوسی و فلسفه تاریخ ایران» و «بنبستهای جامعهشناسی» از نوشتههای ایشان است و از ترجمههای ثاقبفر میتوان به «یونانیان و بربرها» امیرمهدی بدیع، مجلدات «تاریخ کمبریج»، مجموعه ۱۴ جلدی «تاریخ هخامنشیان» دانشگاه خرونینگن هلند و «اخلاق پروتستانی و روح سرمایهداری» ماکس وبر اشاره کرد.
«پذیرایی ساده» و «گیرنده» به سینما میآیند
مهر- فیلمهای سینمایی «پذیرایی ساده» مانی حقیقی و «گیرنده» مهرداد غفارزاده از چهارشنبه 13 دیماه اکران عمومی میشوند.
فیلم سینمایی «پذیرایی ساده» که در سیامین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد از چهارشنبه 13 دیماه در گروه سینمایی عصر جدید اکران
عمومی خواهد شد.
همچنین «گیرنده» مهرداد غفارزاده نیز در همین تاریخ جایگزین «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» در
گروه قدس میشود.
پخش «پذیرایی ساده» برعهده هدایتفیلم است. این فیلم سینماهای حوزه هنری را در اختیار ندارد.
مانی حقیقی بازی در فیلمهای سینمایی «درباره الی...»، «ورود آقایان ممنوع» و «آسمان محبوب» و کارگردانی فیلمهای سینمایی «کنعان»، «کارگران مشغول کارند» و «آبادان» را در کارنامه دارد.
ترانه علیدوستی، مانی حقیقی، سعید چنگیزیان، اسماعیل خلج، صابر ابر، محمد عاقبتی، فرهاد قائمیان، نادر فلاح، وحید آقاپور، محمدرضا نجفی، قربان نجفی و مهدی صباغی بازیگران این فیلم هستند.
«گیرنده» اولین ساخته بلند سینمایی مهرداد غفارزاده که در سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر به نمایش درآمد و با واکنشهای متفاوتی روبهرو شد، قرار بود اواخر آبانماه در این گروه اکران شود که نمایش آن به هفته جاری موکول شد.
سعید راد، چکامه چمنماه، محمدرضا غفاری، باقر صحرارودی، پردیس افکاری، نیما شاهرخشاهی و... بازیگران این فیلم هستند.
«سقوط آسمانی» یک میلیارد دلاری شد
ایسنا- جدیدترین قسمت از سری آثار «جیمز باند» مرز فروش یک میلیارد دلار را شکست.
فیلم «سقوط آسمانی» ساخته «سام مندس» محصول کمپانی سونی در تعطیلات آخر هفته توانست به مجموع فروش یک میلیارد دلار برسد.
این فیلم در آمریکا به فروش 6/289 میلیون دلار و در سینماهای جهان فروش بینالمللی 6/710 میلیون دلار را به دست آورد تا علاوهبر ثبت رکورد بیشترین فروش تاریخ کمپانی سونی، بتواند پرفروشترین فیلم در میان آثار جیمز باند لقب بگیرد.
به گزارش هالیوود ریپورتر، «سقوط آسمانی» در هفته جاری توانست مجموع فروش خود را در انگلیس از 161 میلیون دلار بگذراند تا اولین فیلم تاریخ سینمای این کشور نام بگیرد که مرز فروش یکصد میلیون پوند را رد کرده است.
«سقوط آسمانی» پس از فیلمهای «انتقامجویان» (51/1 میلیارد دلار) و «شوالیه تاریکی برمیخیزد» (08/1 میلیارد دلار) سومین فیلمی بود که در سال 2012 مرز فروش یک میلیارد دلار را پشتسر گذاشت.
طی سالهای گذشته از بین سری فیلمهای جیمزباند فیلم «پنجه طلایی» در سال 1964 در بخش جلوههای ویژه و «گلوله آتشین» در سال 1965 در بخش جلوههای ویژه موفق به کسب جایزه اسکار شدهاند و فیلمهای «الماسها ابدیاند» در سال 1971 برای بهترین صداگذاری، «زنده بمان و بگذار بمیرد» در سال 1973 در بخش بهترین ترانه، «جاسوسی که دوستم داشت» در سال 1977 در بخش کارگردانی و بهترین ترانه، «مون راکر» در سال 1979 در بخش جلوههای ویژه و «فقط به خاطر چشمان تو» در سال 1981 برای بهترین ترانه نامزد کسب اسکار شدهاند.
مهدی کوشکی با ریچارد دوم به حافظ میرود
ایسنا- مهدی کوشکی بازیگر و کارگردان تئاتر از اجرای نمایش «ریچارد دوم» با بازی پگاه آهنگرانی خبر داد.
این هنرمند تئاتر به ایسنا گفت: قرار است نمایش ما اواخر فروردینماه سال 92 در تالار حافظ به صحنه برود.وی که این نمایشنامه را براساس نمایشنامه مشهور ریچارد دوم ویلیام شکسپیر دراماتورژی میکند، ادامه داد: قرار است این نمایش با همراهی اعضای گروه تئاتر لیو اجرا شود که در کنار بچههای گروه خودمان حضور پگاه آهنگرانی به عنوان یکی از بازیگران قطعی شده است.
مهدی کوشکی قصد داشت این نمایش را در سی و یکمین جشنواره تئاتر فجر اجرا کند اما این نمایش از اجرا در جشنواره بازماند.این هنرمند تئاتر که بیشتر به عنوان نویسنده و بازیگر فعال است، چندی پیش نمایش «دکلره» را در تالار استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران اجرا کرد که این نمایش مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت.کوشکی این روزها نمایش «داستان زمستان» را در خانه نمایش «آو» بر صحنه دارد که این نمایش حاصل کار کارگاهی او با تعدادی از هنرجویان و دانشجویان تئاتر است.مهدی کوشکی علاوه بر این با بازی در نمایش «ویتسک» کار جدید رضا ثروتی دیگر کارگردان جوان تئاتر هر شب در تالار حافظ روی صحنه است.
«سرگذشت دو روزنامهنگار» را نیمبها ببینید
ایلنا- بلیتهای نمایش «سرگذشت دو روزنامهنگار» برای چهار روز نخست اجرا از روزهای ۱۷ تا ۲۰ دیماه به صورت نیم بها فروخته میشود. پیشفروش بلیتهای نیم بهای این نمایش از روز گذشته در سایت www. jaajim. com آغاز شده است.
این نمایش نگاهی است به زندگی دو روزنامهنگار آزادیخواه به نامهای میرزا جهانگیرخان سوراسرافیل و شورش کریم پورشیرازی که جان خود را در راه آزادی وطن نثار کردند.نمایش «گزارش سرگذشت دو روزنامهنگار» به نویسندگی محمد ایمانی فولادی و کارگردانی محمدایمانی فولادی و میثم جهانگیری از یکشنبه ۱۷ تا جمعه ۲۹ دیماه سالجاری در دو اجرا و در ساعتهای ۱۷:۳۰ و ۱۹:۳۰ در تالار مولوی روی صحنه میرود.